сұрақ  |
жауап |
Jak jest zbudowany układ hormonalny? оқуды бастаңыз
|
|
Układ hormonalny jest zbudowany z gruczołów dokrewnych.
|
|
|
Skąd wzięła się nazwa gruczołów dokrewnych? оқуды бастаңыз
|
|
Nazywamy je tak, ponieważ produkowane przez nie związki są wydzielane do krwi.
|
|
|
Czy działanie układu hormonalnego podlega naszej woli? оқуды бастаңыз
|
|
Układ hormonalny wpływa na funkcjonowanie całego organizmu, a jego działanie nie podlega naszej woli.
|
|
|
Co jest charakterystyczną cechą układu hormonalnego? оқуды бастаңыз
|
|
To brak połączenia między poszczególnymi gruczołami. Każdy gruczoł na też inną budowę. Wspólną cechą gruczołów dokrewnych jest oddziaływanie na organizm za pomocą specjalnych związków chemicznych – hormonów.
|
|
|
Jak hormon trafia do komórki? оқуды бастаңыз
|
|
Hormony krążą po całym organizmie, ale działają tylko na te komórki, które mają wewnątrz lub na powierzchni odpowiednie cząsteczki – receptory. Są one jak zamki, do których pasuje tylko jeden rodzaj klucza – właściwy hormon. Połączenie hormonu z receptorem wywołuje określoną reakcję komórki.
|
|
|
|
оқуды бастаңыз
|
|
Hormony regulują pracę wszystkich narządów przez dostosowanie tempa ich pracy do aktualnych potrzeb organizmu. Tym samym umożliwiają utrzymywanie stałych warunków środowiska wewnętrznego.
|
|
|
W jakiej ilości występują hormony we krwi? оқуды бастаңыз
|
|
Hormony występują we krwi w bardzo małej ilości, dlatego nawet niewielka zmiana ich stężenia może mieć ogromny wpływ na nasz organizm.
|
|
|
Jaki gruczoł dokrewny spośród wszystkich gruczołów pełni nadrzędną funkcję? оқуды бастаңыз
|
|
To przysadka. Wydziela ona hormon wzrostu, a także hormony tropowe, które pobudzają pracę innych gruczołów dokrewnych.
|
|
|
Jakie hormony są wytwarzane przez tarczycę? оқуды бастаңыз
|
|
Tyroksyna – reguluję przemianę materii.
|
|
|
Jakie hormony są wytwarzane przez nadnercza? оқуды бастаңыз
|
|
1) Kortyzol – reguluje przemiany cukrów w organizmie. 2) Adrenalina – przyspiesza pracę serca i oddychanie, podnosi ciśnienie krwi.
|
|
|
Jakie hormony są wytwarzane przez trzustkę? оқуды бастаңыз
|
|
1) Insulina – zmniejsza stężenie glukozy we krwi. 2) Glukagon – zwiększa stężenie glukozy we krwi.
|
|
|
Jakie hormony są wytwarzane przez jajniki? оқуды бастаңыз
|
|
1) Estrogeny – odpowiadają za powstawanie żeńskich cech płciowych. 2) Progesteron – umożliwia rozwój zarodka i płodu.
|
|
|
Jakie hormony są wytwarzane przez jądra? оқуды бастаңыз
|
|
Testosteron – odpowiada za powstawanie męskich cech płciowych.
|
|
|
Co oznacza stwierdzenie, że hormony działają antagonistycznie? оқуды бастаңыз
|
|
Każdy hormon wywołuje tylko jeden rodzaj reakcji, na przykład przyspiesza lub hamuje zachodzący proces. Niektóre czynności życiowe regulują dwa hormony, które działają przeciwstawnie – antagonistycznie. Oznacza to, że jeden z nich wywołuje przeciwstawną reakcję organizmu niż drugi. Przykładem takiej pary hormonów jest insulina i glukagon, które regulują poziom glukozy we krwi.
|
|
|
|
оқуды бастаңыз
|
|
optymalny poziom glukozy we krwi → posiłek → we krwi znajduje się dużo glukozy → nadmiar glukozy powoduje, że trzustka zwiększa wydzielanie insuliny → → pod wpływem insuliny wątroba magazynuje glukozę w formie wielocukru – glikogenu → optymalny poziom glukozy we krwi
|
|
|
|
оқуды бастаңыз
|
|
optymalny poziom glukozy we krwi → głód → we krwi znajduje się mało glukozy → niedobór glukozy powoduje, że trzustka zwiększa wydzielanie glukagonu → → pod wpływem glukagonu wątroba rozkłada glikogen do cząsteczek glukozy i uwalnia je do krwi → optymalny poziom glukozy we krwi
|
|
|
|
оқуды бастаңыз
|
|
Tym terminem określamy cykliczne zmiany w funkcjonowaniu organizmu, które zachodzą w ciągu doby.
|
|
|
Jakie jest wydzielanie hormonów w cyklu dobowym? оқуды бастаңыз
|
|
Rytm dobowy powoduje, że codziennie o stałych porach chce nam się jeść czy spać.
|
|
|
Jak regulowany jest poziom hormonów nadnerczy m.in. kortyzolu u dorosłego człowieka w rytmie dobowym? оқуды бастаңыз
|
|
U dorosłego człowieka ok. 6 rano poziom hormonów nadnerczy podnosi się. Hormony te przyspieszają przemianę materii, co umożliwia nam podejmowanie pierwszych czynności po przebudzeniu. Poziom hormonów nadnercza jest najniższy ok. północy, a więc podczas snu, kiedy przemiana materii powinna zachodzić wolniej.
|
|
|
Jak regulowany jest poziom hormonu wzrostu u dorosłego człowieka w rytmie dobowym? оқуды бастаңыз
|
|
Wydzielanie hormonu wzrostu następuje w rytmie dobowym – najintensywniej jest on produkowany nocą, w trakcie snu. Stężenie tego hormonu maleje wraz z wiekiem. Najwyższe jest u noworodków.
|
|
|
