egzmain jezyk

komunikacja jezykowa a pozajezykowa

1. oposywanie relacji przestrzennych 2. opisywanie emocji 3. pojecia abstrakcyjne

jednostkowe zderzenie komunikacji to

akt komunikacji

istotne skladniki komunikacji to

sytuacja komunikacyjna

skladniki sytuacji komunikacyjnej

nadawca-kod jezykowy-odbiorca-kontakt

typy kontekstów

1. sytuacyjny(pragmatyczno-spoleczny): czas, miejsce wypowiedzi, pozostali uczestnicy 2. jezykowo-tekstowy: to co zostalo powiedziane wczesniej 3. kulturowo-poznawczy: odniesienie wypowiedzi do wspolnego swiata pojec i wartosci

na komunikat i komunikacje wplywaja

role spoleczne uczestnikow i relacja miedzy nimi

relacja oficjalna

1. uczestnicy porozumiewaja sie ze wzgledu na pelnione role spoleczne 2. kontakt jest okazjonalny 3. uczestnicy malo o sobie wiedzą

nastepstwa zlozonosci sytuacji medialnej

-formy powitan, pozegnan -dialog przenika sie z monologiem -nastawienie na realizacje

funkcje jezyka

generatywna(nowe wypowiedzi) i poznawcza (myslenie, poznawanie)

funkcja wypowiedzi a intencja

funkcja-ogolna, kilka, zwiazana z wypowiedzia. intencja-szczegolowa, nieskonczenie wiele, zwiazana z nadawca

funkcja perswazyjna

zwiazana z odbiorca, przekonywanie kogos

funkcja ekspresywna

zwiazana z nadawca zwana emotywną, ujawnia emocje

funkcja poetycka

zwiazana z komunikatem zwana artustyczna lub kreatywna

funkcja fatyczna

zwiazana z kontaktem, umozliwia kontakt powitania pozegnania

funkcja komunikatywna

zwiazana z kontekstem zwana intormacyjna

funkcja sprawcza

nie miesci sie w schemacie

zmienianie rzeczywistosci

na mocy konwencji spolecznej i na mocy wiary(religia i magia)

autoprezentacja jezt

jawna i ukryta

1. porozumiewanie sie za pomoca dzwiekow

wiele gatunkow

semantycznosc

koczkodany

umownosc(arbitralnosc)

mewy

autonomicznosc

pszczoly

dialogowosc

ptaki spiewajace

przeksztalcanie i kreacyjnosc

malpy uczone jezyka

podsystem fonologiczny w dol morfologiczny leksykalny skladniowy tekstowy

gramatyka

element systemu

fonem

realizacja elementu

głoska

co jest NIEISTOTNE dla polskich fonemow

czas trwania, sila glosu, ton

kazdy z jezykow korzysta zaledwie z ułamka mozliwosci

ludzkiego aparatu artykuacyjnego

w roznych jezykach swiata mozna napotkac ogromna roznorodnosc dzwiekowa np mlaskanie, mruczenie

.

podobienstwo mowy ludzkiej jest podobne do

ptakow spiewajacych

liczba slow w jezykach zwierzat jest bardzo

ograniczona i slaba

rodzaje akcentu

-dynamiczny(sila glosu wysokosc tonu) -staly pada na ta sama sylabe -ruchomy zmienia sie w zaleznosci od roznych form tego sameho wyrazu -swobodny pada na rozne sylaby w roznych wyrazach

melodia mowy to

prozodia

jezyki prozodyczne

hopi czeski i wietnamski

akcent w polszczysnie zazwyczaj pada na

2 sylabe od konca (paroksytoniczny)

podsystem morfologiczny odpowiada za

1 tworzenie nowych slow odmiane slow i budowe slow

morfem (najmniejsza jednostka znaczaca)

1. leksykalny -informuje o znaczeniu 2. fleksyjny-forma gramtycNa i odmiana 3. slowotworczy-tworza nowe slowa

kategorie gramtyczne

1. fleksyjne i klasyfikujace

kategoria rodzaju rzeczownikow

1. meskozywotny np. pies 2. meskooosobowy-osoba 3. meskorzeczowy-pilot

odmiana

fleksja: dom-u niekoniecznie musza byc na poczatku np j. walijski

jednostka leksykalna

element systemu jezykowego, potencjal gotowy do uzycia

wyraz-

obiekt fizyczny

jednostki leksykalne

leksemy i frazeologizmy

jak mozna dzielic wyrazy w polszczyznie

1. odmiennie i nieodmienne 2. realno-znaczeniowie i funkcyjne

nazwy pospolite

apelatywy

nazwy wlasne

onimy

hiponimia

tresc leksemu jest bogatsza

hiperonimia

tresc leksemu jest ubozsza

synonimia(bliskoznacznosc)

1. zeszyt-kajet ta sama tresc, roznica w nacechowaniu

synonimia cz 2

atmosfera-nastroj, niewielka roznica w tresci

antonimia (przeciwstawnosc)

maly-duzy

komplementarnosc

relacja sprzecznosci miedzy niestopniowalnymi wyrazeniami np. zywy-martwy

konwersywnosc (konwersja)

zamiana miejscami np. kupic-sprzedawac

jezykowy obraz swiata

niepowtarzalny sposob widzenia swiata i jego oceniania

glowne cechy myslenia i jezyka potocznego

1. uniwersalnosc 2. antropocentryzm 3. konkretnosc(empiryzm) 4. aksjologizacja 5. sterotypizacja 6. prelogicznosc

uniwerbizacja

przekszatalcanie konstrukcji dwuwyrazowych na jednowyrazowe np. magisteka, kablowka, cesarka

socjolekty

odmiana jezyka ze wzgledu na wykonywany zawod, dane srodowisko f. tozsamosciowa

socjolekty

1.j. zawodowy 2. slang 3.żargon-gwara więzienna

kryteria wyrozniania jezyka odmian jezyka

1. ktyterium zasiegu 2. kryterium substancjalne 3. kryterium terytorialne 4. kryterium celu