konkurs biologiczny

 0    84 Fiche    klukrecja
скачать mp3 басу ойын өзіңді тексер
 
сұрақ język polski жауап język polski
biocenoza
оқуды бастаңыз
zespół organizmów utworzonych z populacji różnych gatunków zasiedlających dany obszar i połączonych wzajemnymi zależnościami
biocenoza leśna
Ekosystem
оқуды бастаңыз
składa się z biocenozy i biotopu
las (ekosystem naturalny)
Biosfera
оқуды бастаңыз
strefą życia na Ziemii
Cukry
оқуды бастаңыз
monosacharydy, oligosacharydy, polisacharydy
Monosacharydy
оқуды бастаңыз
cukry proste
glukoza
Oligosacharydy
оқуды бастаңыз
zbudowane z od 2 do 10 cząsteczek cukrów prostych
sacharoza
Polisacharydy
оқуды бастаңыз
zbudowane z wielu cząsteczek monosacharydów. Mają postać łańcuchów prostych lub rozgałęzionych
łańcuch prosty (celuloza), łańcuch rozgałęziony (glikogen)
Plazmid
оқуды бастаңыз
jest małą zwykle kolistą cząsteczką DNA w komórce bakterii. Znajdujące się w nim geny (nie są niezbędne) decydują o niektórych właściwościach komórki
geny odpowiedzialne za odporność na antybiotyki
Cytoszkielet
оқуды бастаңыз
Znajduje się w komórce zwierzęcej. System włókien białkowych umożliwiający przemieszczanie się organelli
Jąderko
оқуды бастаңыз
stanowi obszar w jądrze komórkowym, w którym powstają rybosomy.
Siateczka śródplazmatyczna
оқуды бастаңыз
tworzy ją system błon tworzących przedziały wewnątrzkomórkowe, umożliwiający przestrzenne różnych procesów zachodzących w komórce. W jego obrębie powstają składniki błon komórkowych
Siateczka śródplazmatyczna gładka
оқуды бастаңыз
odpowiada głównie za syntezę lipidów, stanowi magazyn jonów wapnia, bierze udział w unieszkodliwianiu trujących substancji
Siateczka śródplazmatyczna szorstka
оқуды бастаңыз
są z nią związane rybosomy, bierze udział w syntezie białek
Lizosom
оқуды бастаңыз
pęcherzyk w którym rozkładane są niepotrzebne składniki komórki oraz substancje pochodzące z zewnątrz
tkanki zwierzęce
оқуды бастаңыз
nabłonkowa, mięśniowa, łączna, nerwowa
tkanka nabłonkowa
оқуды бастаңыз
nabłonek jednowarstwowy, nabłonek wielowarstwowy
nabłonek jednowarstwowy
оқуды бастаңыз
umożliwia wchłanianie różnych substancji
pęcherzyki płucne
nabłonek wielowarstwowy
оқуды бастаңыз
ochrona
naskórek
tkanka mięśniowa
оқуды бастаңыз
gładka, poprzecznie prążkowana szkieletowa, poprzecznie prążkowana serca
tkanka łączna
оқуды бастаңыз
chrzęstna, kostna, krew, tłuszczowa
tkanka chrzęstna
оқуды бастаңыз
elastyczna substancja między komórkowa, w której znajdują się jamki z komórkami chrzęstnymi, nadawanie kształtu, usztywnianie z zachowaniem elastyczności, ochrona przed ścieraniem
nasady kości
tkanka kostna
оқуды бастаңыз
twarda substancja między komórkowa złożona ze związków organicznych i mineralnych oraz komórki z licznymi wypustkami
tkanka tłuszczowa
оқуды бастаңыз
komórki wypełnione dużymi kroplami tłuszczu, ochrona, magazynowanie substancji odżywczych
Bodziec
оқуды бастаңыз
zmiana chemiczna lub fizyczna zachodząca we wnętrzu lub na zewnątrz organizmu
system sztuczny
оқуды бастаңыз
klasyfikowanie organizmów ze względu na podobieństwu organizmów
system naturalny
оқуды бастаңыз
klasyfikacja uwzględniająca pokrewieństwo między organizmami
nisza ekologiczna
оқуды бастаңыз
wszystkie wymagania osobników danego gatunku niezbędne do przeżycia i wydania na świat potomstwa
czynniki środowiska
оқуды бастаңыз
biotyczne (ożywione), abiotyczne (nieożywione)
czynniki biotyczne
оқуды бастаңыз
organizmy tego samego gatunku, organizmy innych gatunków
czynniki abiotyczne
оқуды бастаңыз
wilgotność, temperatura, dostępność światła, dostęp do CO2 i tlenu zawartość soli mineralnych w glebie
tolerancja ekologiczna
оқуды бастаңыз
zakres wartości danego czynnika środowiska, w którym może żyć organizm
biocenoza
оқуды бастаңыз
rośliny, zwierzęta, grzyby, protisty, bakterie
biotop
оқуды бастаңыз
woda, klimat, energia słoneczna, podłoże
zmienność środowiska
оқуды бастаңыз
zróżicowanie iędzy osobnikami jednego gatunku wynikające z wpływu różnych czynników środowiska. Nie podlega dziedziczeniu
Genetyka
оқуды бастаңыз
bada dziedziczność i zmienność organizmów
Inżynieria genetyczna
оқуды бастаңыз
ingerowanie w materiał genetyczny organizmów w taki sposób, że zmianie ulegają ich cechy dziedziczne
biotechnologia nowoczesna
оқуды бастаңыз
projektowanie organizmów o właściwościach przydatnych człowiekowi
Wiązania wodorowe
оқуды бастаңыз
zazwyczaj słabe oddziałowywanie między atomem wodoru jednej cząsteczki a atomem innej, zawierającym wolną parę elektronową
DNA
оқуды бастаңыз
kwas deoksyrybonukleinowy
Skład nukleotydu w DNA
оқуды бастаңыз
deoksyryboza, reszta kwasu fosforowego(V), zasada azotowa
Zasady azotowe
оқуды бастаңыз
adenina, tymina, cytozyna, guanina
Sekwencja DNA
оқуды бастаңыз
kolejność występowania poszczególnych nukleotydów
Polimeraza DNA
оқуды бастаңыз
enzym dobudowujący do matryc komplementarne nukleotydy i łączy je w nową nić
RNA
оқуды бастаңыз
kwas rybonukleinowy, bierze udział w syntezie białek
Skład nukleotydu w RNA
оқуды бастаңыз
ryboza, reszta kwasu fosforowego (V), zasada azotowa
Replikacja DNA jest semikonserwatywna
оқуды бастаңыз
Każda cząsteczka DNA zawiera jedną nową i jedną starą nić DNA
Rodzaje RNA
оқуды бастаңыз
mRNA, tRNA, rRNA
mRNA
оқуды бастаңыз
matrycowy (informacyjny), przenosi informację o sekwencji aminokwasów w białku z cząsteczki DNA na rybosomy
rRNA
оқуды бастаңыз
rybosomowy RNA, wchodzi w skład rybosomów
tRNA
оқуды бастаңыз
transportujący RNA, dostarcza aminokwasy na rybosomy
Funkcje białek
оқуды бастаңыз
białka enzymatyczne, budulcowe, magazynujące, motoryczne, transportujące, regulacyjne, obronne
Białka enzymatyczne
оқуды бастаңыз
przyspieszają przebieg reakcji zachodzących w organizmie
lipaza
Białka budulcowe
оқуды бастаңыз
wchodzą w skład struktur organizmu
kolagen
Białka motoryczne
оқуды бастаңыз
umożliwiają ruch w komórkach i tkankach
aktyna i miozyna
Białka transportujące
оқуды бастаңыз
odpowiedzialne za przenoszenie związków
hemoglobina
Białka regulacyjne
оқуды бастаңыз
regulują procesy zachodzące w komórkach
insulina
Białka obronne
оқуды бастаңыз
chronią organizm
przeciwciała
Białka magazynujące
оқуды бастаңыз
umożliwiają gromadzenie różnych związków
ferryna
Gen
оқуды бастаңыз
odcinek DNA który zawiera informację o budowie jednego łańcucha polipeptydowego lub jednej cząsteczki RNA
Łańcuch polipeptydowy
оқуды бастаңыз
cząsteczka połączonych ze sobą liniowo połączonych aminokwasów. Białko może się składać się z jednego lub kilku łańcuchów.
Pozagenowe DNA
оқуды бастаңыз
odcinki DNA które nie koduje żadnego aminokwasu ani RNA. Tylko u organizmów eukariotycznych
Eksony
оқуды бастаңыз
odcinki kodujące. Krótsze od intronów. 10% w genie
Introny
оқуды бастаңыз
odcinki niekodujące w genie. 90%
Genom
оқуды бастаңыз
kompletny zapis informacji genetycznej organizmu.
Genom bakterii
оқуды бастаңыз
chromosom bakteryjny + plazmidy
Nukleoid
оқуды бастаңыз
miejsce występowania chromosomu bakteryjnego
Genom komórki zwierzęcej
оқуды бастаңыз
jądro + mitochondria
Genom komórki roślinnej
оқуды бастаңыз
jądro +mitochondria + chloroplasty
Nukleosom
оқуды бастаңыз
fragment DNA owinięty wokół białek
Chromatyna
оқуды бастаңыз
ma postać długich cienkich nici
Chromosom mitotyczny
оқуды бастаңыз
zawiera dwie identyczne cząsteczki DNA
Kariotyp
оқуды бастаңыз
zestaw chromosomów charakterystyczny dla każdej komórki somatycznej organizmu
Komórka poliploidalna
оқуды бастаңыз
komórka zawierająca więcej niż po dwa chromosomy z każdej pary. Powszechna u roślin.
Cechy kodu genetycznego
оқуды бастаңыз
trójkowy, jednoznaczny, bezprzecinkowy, zdegenerowany, niezachodzący, uniwersalny
Trójkowy
оқуды бастаңыз
trzy kolejne nukleotydy kodują jeden aminokwas
Jednoznaczny
оқуды бастаңыз
jeden kodon koduje zawsze jeden i ten sam aminokwas
Bezprzecinkowy
оқуды бастаңыз
między kodonami nie ma przerw, aminokwasy są kodowane przez występujące kolejno po sobie kodony
Zdegenerowany
оқуды бастаңыз
kilka kodonów może kodować ten sam aminokwas
Niezachodzący
оқуды бастаңыз
każdy nukleotyd wchodzi w skład tylko jednego kodonu
Uniwersalny
оқуды бастаңыз
u prawie wszystkich organizmów te same kodony oznaczają te same aminokwasy
Ekspresja genu
оқуды бастаңыз
proces odczytywania informacji genetycznej. U wszystkich organizmów podobny. Składa się z transkrypscji i translacji
Ekspresja genów kodujących RNA
оқуды бастаңыз
ma tylko jeden etap, transkrypcję
Ekspresja genów kodujących białko
оқуды бастаңыз
dwa etapy. Transkrypcja i translacja
Transkrypcja
оқуды бастаңыз
w jej wyniku powstaje mRNA. U bakterii zachodzi w cytoplazmie, a u organizmów eukariotycznych, głównie w jądrze

Пікір қалдыру үшін жүйеге кіру керек.