NT

co to RRI

oporowosc nerek oceniana za pomocą USG doppler

kiedy HMOD na podstawie wartości NTpro BNP przy nadciśnieniu tetniczym

>125 <75 450 >75 rz

kiedy HMOD, NS na podstawie wartości nt pro BNP przy migotaniu przedsionków

>365 u chorego bez ostrego narastania objawow, >300 przy szybkim narastaniu objawow

rozwarstwienie tętnicy szyjnej, wieńcowej lub innej świadczy o

FMD (fibromuscular dysplasia) dysplazja włóknisto miesniowa

nagły obrzęk płuc świadczy o

miażdżycowym zwężeniu tętnicy nerkowej

szmer skurczowy mad jama brzuszna świadczy o

miazdzycowym zwężeniu tętnicy nerkowej

hipokalemia świadczy o (wymień 3)

PA (primary aldosteronism) pierwotny hiperaldosteronism, zwężeniu tętnicy nerkowej, zespół cushinga

hiperglikemia świadczy o (wymień 3)

zespole cushinga, PPGL(pheochromocytoma- preganglioma syndrome) zespół guza chromochłonnego I przyzwojakow, OBS(obturacyjnym bezdechu sennym)

uogólniona miażdżyca tętnic moze świadczyc o

ZTM(zwężeniu tętnicy nerkowej)

chromanie przestankowe może świadczyć o(wymień dwa)

CoA (koarktacji aorty), mZTN(miażdżycowy zwężeniu tętnicy nerkowej)

zwiększony obwód szyi może świadczyć ok

OBS

Szmer skurczowy (przód lub tył kl. piersiowej) może świadczyć o

Koarktacji aorty

niedawny początek/progresja nadciśnienia tętniczego może świadczyć o (wymień 2, 2-3)

mZTN (miażdżycowe zwężenie tętnicy nerkowe), FMD -ZTN(dysplazja włóknisto moesniowa- zwężenie tętnicy nerkowej)

podwyższone BP w nocy może świadczyć o(wymień pięć)

CoA, PA(primary aldosteronism) pierwotny hiperaldosteronizm, zwężenie tętnicy nerkowej, zespół cushinga, OBS

oporne nadciśnienie tętnicze może świadczyć o:(wymień 5)

CoA, pierwotny hiperaldosteronism, ZTN, ZC, OBS

napadowe nadciśnienie tętnicze może świadczyć o:

zespole guza chromochłonnego I przyzwojakow

upośledzona czynność nerek może świadczyć o (2)

mZTN, PA(primary aldosteronism) pierwotny hiperaldosteronizm

Nagle pogorszenie czynnosci nerek podczas leczenia Acei /ARB (2, 2-3)

miażdżycowym zwężeniu tętnicy nerkowej, dysplazji włóknisto miesniowej-zwezeniu tętnicy nerkowej

otyłość może świadczyć o(2)

OBS, ZC

słabo wyczuwalne tętno na tętnicach udowych może świadczyć o(wymień 2)

CoA, mZTN

jakie badanie by wykryć CoA

echokardiografia

jakie badanie by wykryć mZTN, FMD-ZTN(3)

USG Doppler tętnic nerkowych, Angio tk, angio mr

jakie badanie by wykryć PA

iloraz stężenia aldosteron/renina

jakie badanie by wykryć PPGL(pheochromocytoma preganglioma syndrome)

metanefryny w osoczu

badanie by wykryć obs

poligrafia/polisomnografia

jakie badanie by wykryć ZC

stężenie wolnego kortyzolu w 24h zbiórce moczu/test z deksametazonem

jak obniżyć ryzyko sn u osób z wysokim ryzykiem

rozważyć leczenie BP z wartosciami(130-139/80-89

Stany kliniczne wpływające na ryzyko sn(10)

NT złośliwe, HR>80, stłuszczenie wątroby, Pochp, OBS, przewlekła choroba zapalna, MIGReNA z aura, zaburzenia depresyjne/przewlekły stres, przedwczesna menopauza, zespół kruchosci, narażenie na hałas i zanieczyszczenie

jak rozpoznać ZM wg kryteriow

otyłość i dwa z trzech dodatkowych kryteriów(NT/podwyższone BP, aterogenna dyslipidemia, stan przed cukrzycowy/cukrzyca

pacjenci z grup bardzo wysokiego ryzyka sn(2 nerki i lipoproteina-wartosck

pchn G4/5, a3 lipoproteina > 180...

wyodrębnij wartosci przy wysokim ryzyku sn (3 bp, pchn, lp

bp >= 180/>=110 pchn G3 lub a2, Lp > 50

reklasyfikacja do wysokiego ryzyka sn(wybierz 3 stany kliniczne)

choroba autoimmunologiczna, poważne zaburzenia psychiczne, nt w okresie ciąży, stan przedrzucawkowy, poród przedwczesny, nawracające poronienia,> = martwe urodzenie, cukrzyca ciazowa

wysokie ryzyko sercowo naczyniowe- przedwczesna choroba sn na podłożu miazdzycy wiek kobiety i mezczyzny

m <55 lat, k <65 lat

jaka rowniez niewydolność serca w bardzo wysokim ryzyku sn

HFpEF

wartość nadciśnienia w ZM

>130/85

jaki procent osób z ZM ma aterogenna dyslipidemie?

91%

Jaki procent osób osób z ZM ma stan przed cukrzycowy?

61%

powikłania związane z ZM (4) a, s, o,h

albuminuria, stłuszczenie watroby, obs, HfpEF

czy należy wprowadzić farmakoterapię u osób z ciśnieniem 130-149/80-89 z wysokim ryzykiem po 3 mcach niefarmakologicznego postępowania?

tak

kryterium rozpoznania Zespołu metabolicznej. podaj obwód talii u k I m

k >=88 m >=102

cel terapii nt, nie niższe ciśnienie niż ile?

120/70

kiedy dążyć do ciśnienia(5) (edit: chyba monoterapii)

wiek >80lat, zespół kruchości co najmniej łagodny, hipotonia sytuacyjna, izolowane nadciśnienie, w wieku podeszłym, czas przeżycia mniej niż 3lata

od jakiego wieku oceniani zespół kruchości wg skali 9stopniowej

powyżej 60 rz

czy spożywanie kawy zwiększa ryzyko NT

nie, obniza

postępowanie pozafarmakologiczne nt i podwyższonego bp: 1. ilość soli 2. wysilek 3. trening siłowy 4. BMI i obwód talii 5. ilość alkoholu w tyg

1. 5g, 2. 150min umiarkowanego wysiłku, 75min/tydz o dużej intensywnosci 3. 2-3 x na tydzień 4. 20-25, <80 u k <94 u mężczyzn 5. 100g/tydz, każda dawka alkoholu jest szkodliwa

czy picie kawy i herbaty zmniejsza ryzyko cukrzycy typu 2?

tak

o ile zwiększa się ryzyko choroby wiencowej u kobiet przy spożyciu dwóch napojów słodzonych dziennie

35%

ile alkoholu dziennie w gramach zwiększa ryzyko nt

10-20g 1-2 drinki dziennie.

upijanie się zwiększa ryzyko ... czego

udaru krwotocznego

leki hipotensyjne skuteczne w zmniejszaniu częstości zdarzeń sn

acei Arn, ccb, dt, bb

leki u kobiet w wieku rozrodczym

bb+ CCB, ccb + diuretyk

monoterapia u kogo (3)

co najmniej łagodny zespół kruchości, hipotonia sytuacyjna od 80lat i ponad

czy należy unikać zwiększania dawek ccb

tak ponieważ zwiększa to ryzyko działań niepozadanych

czy można wieczorem podawać leki hipotensyjne u pacjentów z jaskra

należy tego unikac

co można zrobic u pacjentow z podwyższonym bp w nocy

zwiększyć dawkę diuretyki rano, zwłaszcza gdy współistnieje PChN, cukrzyca, obs

jakie leki hipoten należy rozważyć przy obs

MRA I lub BB

BB zmniejszają ryzyko czego?(2)

NS i zdarzeń sn

czy bb zapobiegają udarom mozgu

są mniej efektywne

które like z BB mniej wpływają na zaburzenia erekcji

nebiwolol i bisoprolol

które bb korzystne w leczeniu arytmi (2)

metoprolol I bisoprolol

przy jakich schorzeniach dobrze wybrać metoprolol lub propranolol? (3)

drzenie samoistne, migreny, zaburzenia psychosomatyczne

jakimi schorzeniami kard kobiety są obarczone wyższym ryzykiem niż mezczyzni

zawału serca, ns, niewydolności nerek

jakich leków hipoten należy unikać u mlodych kobiet (3)

ACEI, ARB, MRA

jakie leki hipoten mozna stosować w ciazy(4)

labetalol, methyldopa, nifedymina, ewentualnie amlodypina

jaki lek w ciąży włączamy od 11-16tyg

ASA (150mg) w prewencji stanu przedrzucawkowego

przy jakim RR w ciąży hospitalizacja

160/110

jaka antykoncepcja z nt przewlekłym

jednoskladnikowa

u kogo nie stosować dwuskładnikowej antykoncepcji

kobiety po 35rz, które palą, bądź mają rozpoznane NT niekontrolowane, choroby sn, obciążone bardzo wysokim ryzykiem

jaka antykoncepcja jest skuteczna i bezpieczna u kobiet z nt

wkładki wewnatrzmaciczne

co jest skuteczna alternatywa w antykoncepcji

implanty podskórne z progestagenem działają 3 lata

jaki leki w dysplazji włóknisto mięśniowej czy pierwotnym hiperaldosteronizmie (3)

CCB, BB, DTP

które pacjentki przy zalecanym stosowaniu ACE, ARB, MRA mają zaleconą antykoncepcje

nefropatia nadcisnieniowa, cukrzycowa choroba nerek, NS

jak postępować u pacjentki z NT de Novo stosującej doustna antykoncepcje

odstawić OC, pełna diagnostyka jeżeli bp nie wróci do normy w ciągu 3-6 mcy

stosowanie jakich metod zwiększa ryzyko stanu przedrzucawkowego i nt ciążowego

metody zapłodnienia pozaustrojowego

jakie leki należy łączyć po menopauzie

ACEI lun ATB z bb

kiedy hormonalna terapia zastępcza jest przeciwskazania.

po przebytych zdarzeniach sn I obciążonych wysokim ryzykiem zakrzepowym

jakie schorzenia powoduje ZM i otylosc (9)

stan przedcukrzycowy, cukrzyca, aterogenna dyslipidemia, LVH, albuminuria, stłuszczenie wątroby, obs, AF, HFpEF

chirurgia bariatryczna zmniejsza częstość napadów czego

AF

jaki cel BMI u osób z nadwagą i otyloscia

mniej niż 27

jaki cel LDL i nie HDL przy otylosci

ldl,

o ile kc obniżyć dietę w leczeniu otylosci

500-600 w stosunku do zapotrzebowania

jaki cel zmniejszenia masy ciała w otyłości że stanem przedcukrzycowym, cukrzyca, lub nt

-5-15%

które leki na otyłość obniżają bp

liraglutyd, semaglutyd, tirzepatyd

jaka dawka docelową semaglutydu u pacjentów z chorobami sn

2,4mg

o ile w badaniach senaglityd zmniejszył bmi

5,5 kg/m2

jaki lek na otyłość przy obs u ok 50 % pacjentów zmniejsza nasilenie obs do tego stopnia że nie wymagają cpap

tirzepatyd

kogo kwalifikujemy do operacji bariatrycznej

BMI ponad 40 i 35-39.9 z chorobami związanymi z otyłością w tym z bólami stawow

co potwierdza skuteczność farmakoterapii otylosci

zmniejszenie masy ciała od 5procent w ciągu 3mcy

u kogo rozważa się leczenie metformina

bmi >35, poniżej 60rz, kobiet z cukrzyca ciążowa w celu zapobiegania cukrzycy typu 2

jaki lek u osób z nadwagą celem redukcji ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2

Glp1

chorzy na cukrzycę typu 2 i otyłość lub nadwagę jakie leki należy dołączyć do metforminy

glp 1 lub glp 1 i gip 1 /lub flozyny

czy zaleca się sglt2 niezależnie od poziomu wyrównania glikemii w celu zmniejszenia ryzyka sn

tak

czy sglt2, glp1 obniża bp

tak

ottlosc-ZM-cukrzyca-HFpEF czy Zm-otylosc- ...

otylosc-ZM...

jakie leki DTP u osób z gfr ponad 30

chlortalidon i indapamid

jaki lek rozważyć u pacjentów z cukrzyca> 55rz niezależnie od wysokości bp

acei

skuteczność tych leków hipotensyjnych jest tym wyższa im jest większy obwód talii

MRA

jakie bb mają korzystny profil metaboliczny (3)

nebiwolol, karwedilol, bisoprolol

jaki lek gdy ezetymib i satyna w maksymalnej dawce nie zmniejsza docelowo lipidow

pcsk 9

jaki lek w prewencji wtórnej czyli po pcsk9 samego?(3)

skojarzenie pcsk9 z kwasem bempedoinowym lub inklisiranem

najpierw obniżamy LDL a później?

nie hdl

co przy triglicerydach ponad 200 jaka dawka

omega 3 2-4g /d

jaka dawka omega 3 zwiększa ryzyko AF

>= 2g

w prewencji pierwotnej plus grupa wysokiego ryzyka gdy trójglicerydy ponad 200 , szczególnie gdy HDL niski

można rozważyć fenofibrat w skojarzeniu ze statynami

jakie leki w kontinuum otylosc- Zm- cukrzyca- ns

sglt2, glp1, MRA

u pacjentów zmiażdżyca przy jakim bp farmakoterapia nt

130-139/80-89

czy pacjenci z dławica piersiowa mogą ccb

tak, najlepiej ccb i bb

jakie statyny są silnie dzialajace

atorwastatyna, rosywastatyna

jaki lek w skojarzeniu AsA z niską dawka u psów z PZW

rywaroksaban

co rozważamy w małych dawkach 0.5 mg dziennie u pacjentów z miażdżycową choroba wiemcowa

kolchicyne

jaki lek u pacjentów z PZW z nadwagą lub otyloscia

ozempic

jaki procent udarów powoduje Nt

45%

jaki procent krwotoków srodmozgowych powoduje nt

74%

do jakiego ciśnienia dąży się po TIA, udarze niedokrwiennym, udarze krwotocznym

130/80 ale nie niżej niż 120/65

jakie ciśnienie u pacjentów z objawowym zwężeniem tętnicy wewnatrzczaszkowej

<140/90

kiedy rozpoczynamy leczenie hipotensyjne, po jakich stanach klinicznych, natychmiast po zdarzeniu(2)

po TIA, krwawieniu srodmozgowym

kiedy rozpoczynamy leczenie hipotensyjne po udarze niedokrwiennym

po kilku dniach po osiągnięciu stabilnego stanu klinicznego

kiedy sprawdza się bp, przed czy po posilku

po posilku

jak często sprawdzamy ciśnienie na obu ramionach u pacjentów z choroba tętnic obwodowych (Pad- peripheral arterial disease)

podczas każdej wizyty

kiedy odstawić ACei / Arb u pacjentów z Pchn? wtedy gdy gfr spadnie po włączeniu acei lub arb o ile procent? co należy wykluczyć?

jeśli spadek przekroczy 30% należy wykluczyć zwężenie tętnicy nerkowej

do czego prowadzi niższe bp? (5)

do gorszej perfuzji ale do spadku ogólnego ryzyka sercowo naczyniowego. chromanie przestankowe, zaburzenia czucia, ból, owrzodzenia, utrata konczyn

co powinno się wykonać u pacjentów z lead (lower extremity arterial disease - choroba tętnic kończyn dolnych) raz w roku? jakie badanie?

ABPM, raz w roku

czy bb powoduja pogorszenie ukrwienia kończyn?

nie

co robimy z podwyższonym ciśnieniem i ACR >30

dodatkowe leki hipotensyjne jeżeli stosuje Acei lub Arb

jaka dawka Acei u pacjentów z albuminuria ponad 30

maksymalna tolerowana

jaki diuretyk przy gfr >=30

DTp/DT

jaki diuretyk przy gfr poniżej 30, a jaki lek dodatkowo w razie braku kontroli bp lub w razie innych wskazan

chlortalidon, a dodatkowo DP - zaleca się torasemid

podaj przykłady leków majacych chlortalidon jako substancje czynna

hygroton, odemo genot

podaj przykłady leków Dtp

hydrochlorotiazyd, indapamid

jaki lek neuroprotekcyjny stosujemy u pacjentów z gfr ponad lub równe 25, z albuminuria utrzymująca się ponad 30 mimo stosowania w maksymalnej tolerowanej dawce acei lub arb i gdy nie ma skłonnośći do hiperkalemii

finerenon, nazwa leku finerenon

który lek również powoduje hiperkalemie ale mniejsza niz spironolacton

finerenon

kiedy spironolacton ostrożnie, jakie gfr i jakie stężenie potasu. Czy można łączyć spironolacton z finerenonem

z gfr poniżej 45 i potasem powyżej 4,5. nie mozna

ile razy pacjenci z nt są bardziej narażeni na AF

dwukrotnie

jaki lek znacząco redukuje częstość pierwszego wystąpienia i nawrotów AF

MRA

docelowe wartości bp u pacjentów z nadciśnieniem i Af

120-129/70-80

NT w ciąży, podaj stany związanie z ciążą(6)

Nt istniejące przed ciążą (do 20 tyg ciąży), Nt wywołane ciąża(po 20tyg ciąży, ustępuje w ciągu 6 tyg po porodzie), PE, rzucawka, zespół hello, Nt z nałożonym PE(dotyczy kobiet z rozpoznanym nt przed ciążą ). PE: by, białkomocz, dysfunkcja narządów

ile minut co najmniej wysiłku fizycznego u kobiet w ciąży w tygodniu

140 min umiarkowaego wysiłku tygodniowo

Przy jakim bp rozpoczynamy leczenie nt u kobiet w ciąży.

>=140/90

Jakie bp w ciąży uregulowane?

110-140/80-85

co stosujemy w profilaktyce PE i od którego tygodnia ciazy

Asa 150mg podawane wieczorem. Rozpoczęte do 16tygodnia ciazy.

jakie Bp w ciąży i hospitalizacja?

>= 160/110

czy dodajemy leki przy nadciśnieniu u kobiet w ciąży? jakie?

tak. łączymy metyldope i labetalol i nifedypine w razie braku poprawy po jednym z leków, następnie podajemy 2 leki, w razie dalszego bp ponad lub rowne 140/90 podajemy 3 lek

Co jest przyczyną stanu prEdrzucawkowego?

nieprawidłowe funkcjonowanie lozyska

czynniki pisredniego ryzyka stanu przedrzucawkowego(6)

pośrednie ryzyko: pierwsza ciąża, wiek ponad 40lat, odstęp między ciążami ponad 10lat, BMI sprzed ciąży >35lat, obecność PE u matki pacjentki, ciąża wielokolorowa

czynniki wysokiego ryzyka stanu przedrzucawkowego(choroby- 6)

NT w poprzedniej ciąży, Przewlekła chorobą nerek, toczeń układowy, zespół antyfosfolipidowy, cukrzyca typu 1 lub 2, Nt przewlekle.

Co to HMOD

Hypertension mediated organ damage (uszkodzenie narządów związane z nadciśnieniem tętniczym)

jaki typ nadciśnienia u nastolatków i młodych doroslych, u jakiej płci czestsz

izolowane nadciśnienie tętnicze, częstsze u mezczyzn

jakie 2 typy Nt u kobiet najczęściej?

izolowane nadciśnienie rozkurczowe, skurczowo-rozkurczowe nadcisnienie

jakie leki hipotensyjne rozważamy przy stosowaniu potencjalnie kardiotoksycznej chemioterapii,

Acei i BB

czy w przypadku leczenia onkologicznego możemy stosować niedihodropirydynowe CCB (diltiazem, werapamil)

nie, unikamy stosowania ze względu na interakcje

co to jest VEGF

czynnik wzrostu dla rozwoju naczyń krwionośnych potrzebny do rozwoju guza nowotworowego

co się dzieje z ciśnieniem podczas stosowania inhibitorów VEGF w leczeniu onkologicznym

wzrasta bp, bp obniża się po zakończeniu terapii

które leki w chorobie nowotworowej hipotensyjne preferujemy(2) a które stosujemy ostrożnie(diuretyk)

ACEi/ARB preferujemy oraz CCB. a DTP/dt stosujemy ostroznie, u pacjentów z przerzutami do kości zwiększają ryzyko hiperkalcemii.

przy jakim BP wstrzymujemy leczenie onkologiczne?

>= 180/110

podaj cel leczenia nT u osób z łagodnym zespołem kruchosci

<140/90

opisz osobę z łagodnym zespołem kruchości

spowolniała, potrzebuje pomocy w złożonych czynnościach dnia codziennego (finanse, transport, cięższe prace domowe)

cel leczenia nt u osoby z umiarkowanym zespołem kruchosci. opisz ta osobe

<140/90 osoba potrzebuje pomocy w sprzątaniu domu, oraz wszystkich aktywnościach poza domem

terminalnie chorzy- zespół kruchości. jaki przewidywalne przezycie

krócej niż 6 mcy

jaki wiek i jaki typ zespołu kruchości, jaki przewidywalny czas przeżycia, hipotonia ortostatyczna,- do włączenia monotoremi w nadciśnieniu t

>= 80 lat,łagodny zespół kruchości, krótszy niż 3lata,

leki z podstawowej trójki u chorych starszych pacjentow nt

Acei ARB, CCB, DTP

czy bezobjawowe istotnie podwyższone ciśnienie jest skojarzone z uszkodzeniem narządowymi ostrym?

nie

jakie ciśnienie bezobjawowe istotnie podwyższone. jaka wartosc

<=180 / <=110

jakie 3 leki stosujemy w bezobjawowym istotnie podwyższonym nt doraźnie

klonidyne, kaptopryl, nietrendypine

jakie ciśnienie i pacjent powinien być hospitalizowany?

>= 160/110

jakie bp przed zabiegiem niekardiochirurgicznym może byc

poniżej 180/ poniżej 110

czy u pacjentów nieleczonych z nadciśnieniem do 160/99 należy odlozyc operacje

nie nalezy

w jakim okresie czasu przed operacją nie można rozpoczynać terapii bb

<1 tyg przed operacja

na ile dni przed planowanym zabiegiem odstawiamy SGLT2

na 3 dni

Kiedy po operacji włączamy ponownie bb

jak najszybciej

kiedy ponownie włączamy po operacji ACEI

w ciągu 48 h po dokładnej ocenie bp

kiedy uznajemy nadciśnienie za oporne

gdy pomimo stosowania 3 leków acei, DTP, ccb w maksymalnych tolerowanych dawkach wartość bp pozostaje na poziomie >= 140/90

częste stany związane z opornością nt(5)

otyłość, nadużywanie alkoholu, dieta bogata w sól, PChn, choroby powodujące wtórne nadcisnienie

pierwszy, drugi i trzeci krok i czwarty i piaty przy nadciśnieniu opornym

1 jeden lek trójskład 2 pom dom lub Abpm - wykl ef biał fart 3 rozm z pacjentem- przestrzeganie zaleceń, mod stylu zycia 4 weryf leków podwy bp (GKS, Nlpz, pseudo efedryna, antykon dwuskład, teofilina, stymulanty I suplementy diety) 5 (w ośr ref - wt nt)

co trzeba jeszcze zdiagnozować przy opornym nadcisnieniu

wtórne postaci NT (Pa, ZTN)

jakie leki/substancje zwiększają bp(8)

GKS, nlpz, teofilina, stymulanty, kokaina, lukrecja, pseudoefendryna, antykoncepcja dwuskładnikowa kormonalna

kiedy ośrodek referencyjny w nt skierowanie?(3)

gdy nadciśnienie oporne po zastosowaniu trzech leków w jednej tabletce, po pomiarach domowych lub ABPM, po weryfikacji stosowania się do zalecen

który lek silniejszy od pozostałych? spironolakton, bisoprolol, czy doksazosyna

spironolakton

czy eplerenon jest zarejestrowany do leczenia nadcisnienia tetniczego

nie jest

jakie wskazanie do stosowania doksazosyny czyli do wyboru 4 5 i kolejnego leku hipotensyjnego (3)

Nt z przerostem prostaty! dyslipidemia, zespołem metabolicznum

jakie gfr dla dietetyki petlowego

poniżej 30

kiedy klonidyna jako kolejny lek przy nadciśnieniu opornym

By że wzmożoną aktywacja adrenergiczne i lub tachykardia

co to aprocicentan

lek 5-7 przy opornym nadciśnieniu z umiarkowana skutecznością. podwójny inhibitor endoteliny

jak często leki u pacjentów z opornym nt

2xnadobe

jaki ośrodek referencyjny w przypadku podejrzenia wtórnego nadciśnienia i opornego po 5-7 lekach.

specjalistyczny ośrodek hipertensjologiczny - z rozpoznaniem opornego nadcisnienia- priorytetowe leczenie szpitalne w ramach krajowej sieci kardiologicznej

jakie leczenie zabiegowe w przypadku nt, kiedy zabieg niezalecany

denerwacja tętnic nerkowych, niezalecany przy grf poniżej 40

jaki wiek najmniejsza wytrwałość w terapii nadcisnienia

młodzi i osoby w średnim wieku i te które zaczynają dopiero leczenie