Wstęp do filozofii 12345

5  1    187 Fiche    cykatek
скачать mp3 басу ойын өзіңді тексер
 
сұрақ język polski жауап język polski
W jaki sposób czynniki emocjonalne wpływają na poznanie naukowe?
оқуды бастаңыз
I. Zniekształcają je II. Napędzają poprzez motywację naukowców.
Czym jest nauka rozumiana funkcjonalne (czynnościowo)?
оқуды бастаңыз
Nauka w sensie funkcjonalnym jest zespołem poznawczych czynności. Te czynności są uporządkowane i metodyczne.
Co to znaczy metodyczny?
оқуды бастаңыз
wg określonej metody
Na jakie cztery główne działy można podzielić naukę wg skryptu?
оқуды бастаңыз
Na I. Filozofię II. Nauki niefilozoficzne formalne III. Nauki niefilozoficzne przyrodnicze IV. Humanistyczne
Dzięki jakim czterem czynnikom można scharakteryzować każdą naukę (np. glacjologię)?
оқуды бастаңыз
Poprzez podanie jej: I. Przedmiotu II. Aspektu III. Celu IV. Metody
Jak można zdefinować naukę jako wytwór? (nie jako zespół czynności)
оқуды бастаңыз
uporządkowanych zdań dotyczących odpowiedniego przedmiotu. Te zdania są intersubiektywnie komunikowalne i sprawdzalne.
Co to znaczy intersubiektywnie komunikowalne?
оқуды бастаңыз
jeden człowiek może je przekazać drugiemu w sposób zrozumiały
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład filozofii? (w podziale na 4 główne działy nauk)
оқуды бастаңыз
Filozofia bytu, poznania, kosmologia i etyka.
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych formalnych? (w podziale na 4 główne działy nauk)
оқуды бастаңыз
Logika formalna i matematyka.
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych przyrodniczych? (w podziale na 4 główne działy nauk)
оқуды бастаңыз
Fizyka, chemia, astrolomia, biologia.
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład humanistycznych? (w podziale na 4 główne działy nauk)
оқуды бастаңыз
Psychologia, socjologia, ekonomia, historia.
Kim jest filozof?
оқуды бастаңыз
Filozof to ten, kto chce znaleźć ostateczną zasadę wszechrzeczy przy pomocy własnego rozumu, bez odwołania się do mitu czy religii.
Jak opisywali filozofię Platon i Sokrates?
оқуды бастаңыз
Mówią oni, że z jednej strony jest wiedza ogólna, powszechna, doskonała, pewna, dotycząca tego, co konieczne i istotne
Do którego wieku filozofia utrzymała tytuł królowej nauk?
оқуды бастаңыз
XVIII w.
Jakie nurty spowodowały utratę pozycji królowej nauk przez filozofię?
оқуды бастаңыз
Skrajny empiryzm i pozytywizm.
Czym charakteryzował się XVIII wieczny empiryzm?
оқуды бастаңыз
Liczy się jedynie doświadczenie zmysłowe.
Czym charakteryzował się XVIII pozytywizm?
оқуды бастаңыз
wszystkie twierdzenia muszą być sprawdzalne empirycznie
Jaki dział filozofii zaakceptowano podczas rozszerzania się pozytywizmu i nauk empirycznych?
оқуды бастаңыз
Teorię poznania
Czy filozofia zajmuje się próbą odpowiedzi na pytania, na które nauki empiryczne nie są w stanie odpowiedzieć, szczególnie te ostateczne?
оқуды бастаңыз
A jakże.
Skąd się w ogóle wzięło, że rzeczy istnieją? Jak istnieją? Czy istnieje jakiś cel dla którego rzeczy istnieją? Czy ich istnienie jest sensowne?
Czy nauki opierają się na aksjomatach, których nie można udowodnić?
оқуды бастаңыз
Tak
Czy założenie, że to co widzimy pod mikroskopem jest prawdziwą rzeczywistością da się sprawdzić?
оқуды бастаңыз
Nie
Czy nauki empiryczne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości?
оқуды бастаңыз
Nie
Czy nauki filozoficzne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości?
оқуды бастаңыз
Mogą podjąć próbę odpowiedzi. One się tym zajmują, w przeciwieństwie do nauk empirycznych.
Jakie są trzy główne problemy filozofii, powodujące przekonanie o rzekomej jej jałowości?
оқуды бастаңыз
I. Problematyka fil. jest trudna i subtelna, a autorzy nie zawsze dbali o precyzyjność wypowiadania się i zrozumiałość. II. W filozofii często posługujemy się intuicją, która jest nieprecyzyjna i trudno opisać jej wynik.
III. Szkoły filozoficzne wytwarzały niezrozumiałe języki i systemy, które potem były często źle rozumiane i krytykowane.
Co oznacza łacińskie powiedzenie "scire propter ipsum scire"?
оқуды бастаңыз
Wiedza dla samej wiedzy.
Czy w filozofii chodzi bardziej o znajdywanie odpowiedzi na pytania czy samo stawianie pytań?
оқуды бастаңыз
Bardziej w filozofii chodzi o stawianie pytań,
na pełniejszym zdaniu sobie sprawy z założeń i konsekwencji określonych stanowisk, na odkrywaniu nowych punktów widzenia.
Jakie istnieją główne dwa podstawowe sposoby badania filozoficznego?
оқуды бастаңыз
I. Metoda fenomenologiczna II. Logiczno-lingwistyczna
Czym jest fenomenologiczne badanie filozoficzne?
оқуды бастаңыз
Jest to opis tego, co jest dane na różne sposoby. Podejmuje się też próby wyjaśnienia tego, co jest opisane.
Czym jest logiczno-lingwistyczne badanie filozoficzne?
оқуды бастаңыз
Jest to sposób opisu (ujawniania sensu i funkcji) lub konstrukcji języka. Tutaj analizuje się sam język filozoficzny, tzn. jakie znaczenie mają poszczególne
wypowiedzi w kontekście danego języka. Nie jest ważne odniesienie przedmiotowe, tzn. do rzeczywistości, jedynie liczy się analiza treści językowych.
Jakie jest 5 koncepcji filozofii wg skryptu?
оқуды бастаңыз
I. Klasyczna KF II. Pozytywistyczna KF III. Neopozytywistyczna KF IV. Lingwistyczna KF V. Irracjonalna KF
Czym charakteryzuje się klasyczna koncepcja filozofii?
оқуды бастаңыз
I. Filozofia jest wiedzą autonomiczną. II. Posiada własny przedmiot i metodę. III. Ma charakter naukowy IV. Zmierza do odkrycia ostatecznych racji istnienia bytu. V. Bada poznanie.
Czym charakteryzuje się pozytywistyczna koncepcja filozofii?
оқуды бастаңыз
I. Filozofia nie stanowi odrębnego typu wiedzy (nauki przyrodnicze są doskonalsze). II. Filozofia jest encyklopedyzacją wyników tych nauk przyrodniczych.
Czym charakteryzuje się neopozytywistyczna koncepcja filozofii?
оқуды бастаңыз
I. Istnieją nauki formalne i realne II. Filozofia nie stanowi odrębnej wiedzy III. Jej rozważanai mają charakter pseudonaukowy.
IV. Nauka ma tylko sens, gdy odpowiedź można dać doświadczeniem empirycznym. V. Na ostateczne pytania odpowiedź dają nauki empiryczne np. istotą kartki są atomy.VI. Głoszona przez przedstawicieli "koła wiedeńskiego".
Czym są nauki formalne w neopozytywistycznej koncepcji filozofii?
оқуды бастаңыз
M.in. logiką i matematyką
Czym są nauki realnew neopozytywistycznej koncepcji filozofii?
оқуды бастаңыз
Naukami empirycznymi i humanistycznymi, których wzorem jest fizyka.
Dlaczego w neopozytywistycznej koncepcji filozofii filozofia ma charakter pseudonaukowy?
оқуды бастаңыз
Do dotyczy ludzkich emocji, aspiracji, potrzeb. Filozofia staje się bliska sztuce i religii.
Czym charakteryzowało się "koło wiedeńskie"?
оқуды бастаңыз
Chcieli ewolucji ery empiryzmu, która ustrzegłaby świat naukowy przed błędami poprzednich epok. Istnieli od 1922.
Czym charakteryzuje się lingwistyczna koncepcja filozofii?
оқуды бастаңыз
I. Można się zająć jedynie SPOSOBEM mówienia o filozoficznych problemach, strukturą zdań, charakterem i językiem filozofii czy filozofów.II. Problemy metafizyczne dotyczą często samego języka.
III. Problemy istnieją poprzez niesciłe wyrażanie się filozofów.IV. Możemy zastanawiać się co znaczą poszczególne słowa i w jaki sposób są od siebie zależne.
Czym charakteryzuje się irracjonalna koncepcja filozofii?
оқуды бастаңыз
Jest to subiektywne ujęcie podmiotu poznającego.II. Jest sposobem oswajania lub oswajania się ze światem. III. Odpowiedź na pytania o ostateczne elementy bytu będą zależne np. od chwilowego nastroju.
Jaką filozofię Kościół uznaje za najbardziej odpowiadającą potrzebom teologii?
оқуды бастаңыз
Filozofię Tomasza z Akwinu
Czy Objawienie, które zawiera pełnię prawdy, wyklucza możlwość znalezienia tej prawdy drogą racjonalną?
оқуды бастаңыз
Nie. Filozofia jest pomocna w zdobywaniu prawdy, gdyż jest racjonalnym sposobem dotarcia do tej prawdy.
Czym różnią się punkty wyjścia teologii i filozofii?
оқуды бастаңыз
Teologia wychodzi od Objawienia, a filozofia od doświadczenia albo jakiegoś faktu.
Czy nie ma sprzeczności pomiędzy teologią i filozofią wtedy, gdy wnioski filozoficzne są zgodne z Objawieniem?
оқуды бастаңыз
Tak, wtedy nie ma. Konflikt pomiędzy światem racjonalnym a teologicznym istnieje wtedy, gdy są ze sobą sprzeczne, a to oznacza, że któraś ze stron się pomyliła.
Dlaczego w teologii kluczowe znaczenie ma wiara?
оқуды бастаңыз
Ponieważ pozwala przyjąć Objawienie za punkt wyjścia.
Czy można wszystko wytłumaczyć w teologii?
оқуды бастаңыз
Nie, teologia uwzględnia element tajemnicy, która jest objawiona, ale rozum nie jest w stanie do końca ją wyjaśnić.
Przykładem takiej tajemnicy jest wiara w Trójcę św.
Co to znaczy ancilla theologiae?
оқуды бастаңыз
towarzyszka teologii
Dlaczego filozofia to ancilla theologiae?
оқуды бастаңыз
Ponieważ dostarcza teologii pojęć i metod, które pomagają pełniej wyrazić prawdę objawioną.
Na jakie działy filozofii dzielono filozofię w szkole platońskiej?
оқуды бастаңыз
Na fizykę, etykę i teorię poznania.
Na jakie działy dzielił Arystoteles filozofię?
оқуды бастаңыз
Na filozofię teoretyczną i praktyczną.
Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię teoretyczną?
оқуды бастаңыз
Fizykę, matematykę i metafizykę.
Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię praktyczną?
оқуды бастаңыз
Etykę, politykę, ekonomikę i retorykę.
Jak podzielił Christian Wolff filozofię?
оқуды бастаңыз
Filozofię teoretyczną i praktyczną
Co wchodziło w skład filozofii teoretycznej wg Christiana Wolffa?
оқуды бастаңыз
Ontologia (metafizyka ogólna), metafizyka szczegółowa (teodycea, kosmologia, psychologia racjonalna)
Co wchodziło w skład filozofii praktycznej wg Christiana Wolffa?
оқуды бастаңыз
Etyka, polityka, ekonomika i logika.
Jakie dwa główne działy filozofii wyodrębnia skrypt?
оқуды бастаңыз
Filozofię bytu i poznania.
Jak filozofię bytu rozumie autor skryptu?
оқуды бастаңыз
Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 1) albo jako sam w sobie i pytać o jego ostateczne podstawy
Jak filozofię poznania rozumie autor skryptu?
оқуды бастаңыз
. Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 2) to, co ujmuje nasza świadomość nazwać bytem i pytać o jego strukturę i konieczne uwarunkowania.
Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii?
: kosmologię, antropologię, teodyceę, etykę i estetykę
оқуды бастаңыз
Z metafizyką (f. bytu)
Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii?
logikę formalną, semiotykę, metodologię i filozofię nauk.
оқуды бастаңыз
Z teorią poznania (f. poznania)
Jak nazywa się nauka dotyczącą poznania i języka?
оқуды бастаңыз
Logika
Jakie działy wyróżniamy dzieląc logikę?
оқуды бастаңыз
logikę formalną, semiotykę, metodologię i teorię nauk
Jak nazywa się nauka o poprawnym wnioskowaniu?
оқуды бастаңыз
Logika formalna
Bada pewien rodzaj rozumowania, tu: wnioskowanie, od strony jego poprawności.
Jak nazywa się nauka o sprawności poznawczej języka?
оқуды бастаңыз
Semiotyka
Bada język od strony jego komunikowalności. Na przykład jaka jest funkcja znaku w przekazywaniu informacji.
Jak nazywa się nauka o przebiegu i strukturze czynności poznawczych i ich rezultatach w naukach?
оқуды бастаңыз
Metodologia nauk
Jak nazywa się jednym słowem naukę o innych naukach?
оқуды бастаңыз
Metanauką
Co wniosła flogika do filozofii na przestrzeni historii?
оқуды бастаңыз
I. Metodę aksjomatyczną. II. Teorię argumentacji i definicji. III. Analizę funkcji semiotycznych wyrażeń. IV. Rozwinęła logikę formalną.
Jak nazywa się nauka o formalnych relacjach w zdaniu?
оқуды бастаңыз
Logika formalna
„Jeśli każde M jest P i każde S jest M, to każde S jest P”
Jakie 2 rodzaje zdań występują w logice?
оқуды бастаңыз
Empiryczne i analityczne
Co oznacza "zdanie empiryczne" w logice?
оқуды бастаңыз
Zdanie, którego prawdziwość można sprawdzić odwołując się do doświadczenia. Nie wystarczy zrozumieć znaczenia pojęć.
„Jan jest blondynem”
Co o znacza zdanie analityczne w logice?
оқуды бастаңыз
Zdanie, którego prawdziwość można zbadać poprzez zrozumienie znaczenia poszczególnych wyrażeń.
„Kawaler to mężczyzna nieżonaty”
Jak można nazwać słowa każdy, niektóry lub jedyny?
оқуды бастаңыз
Słowa kwantyfikujące
Czym jest system dedukcyjny w logice?
оқуды бастаңыз
Jest to system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu (aksjomaty) oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.
Na czym polega konstruowanie systemu dedukcyjnego?
оқуды бастаңыз
Ustala się aksjomaty oraz zespół reguł dedukcyjnych (czyli jak z aksjomatów wyprowadzić następne tezy systemu).
Jaki jest cel tworzenia systemu dedukcyjnego i badania go?
оқуды бастаңыз
Celem takiego systemu jest zbadanie własności systemów, tzn. czy jest niesprzeczny (czy nie ma w nim ukrytych sprzeczności), rozstrzygalność (można sprawdzić każde wyrażenie systemu, czy jest twierdzeniem tej teorii).
Jak się nazywa nauka badająca język od strony jego poznawczych funkcji oraz poznawczej sprawności.
оқуды бастаңыз
Logika języka (semiotyka)
Jakie są trzy rodzaje logiki języka, czyli semiotyki?
оқуды бастаңыз
Syntaktyka, semantyka i pragmatyka.
Czym zajmuje się syntaktyka?
оқуды бастаңыз
Syntaktyka zajmuje się wyrażeniami językowymi od strony ich wzajemnych relacji.
Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem „kwiat” a wyrażeniem „roślina”.
оқуды бастаңыз
Syntaktyka
Czym zajmuje się semantyka?
оқуды бастаңыз
Bada relację między wyrażeniami, a przedmiotami.
Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem "miłość", a konkretną postawą ludzką?
оқуды бастаңыз
Semantyka
Czym zajmuje się pragmatyka?
оқуды бастаңыз
Relacją między wyrażeniem a jego użytkownikiem.
Jaka część semiotyki, czyli logiki języka, będzie badać "co się przekazuje innej osobie mówiąc dzisiaj ładnie wyglądasz"
оқуды бастаңыз
Pragmatyka
Co bada teoria poznania?
оқуды бастаңыз
Ludzkie poznanie
Dlaczego teoria poznania bada ludzkie poznanie?
оқуды бастаңыз
Celem dotarcia do ostatecznych możliwości oceny wartości tego poznania i uzyskania kryteriów oceny jego rezultatów.
Jakie dwie rzeczy są źródłem problematyki teoriopoznawczej?
оқуды бастаңыз
Błędy i złudzenia w poznaniu.
Czy teoria poznania wartościuje ludzkie poznanie (tzn. czy poddaje ocenie)?
оқуды бастаңыз
Tak
Jakie są koncepcje teorii poznania?
оқуды бастаңыз
T.P. jako
Czym charakteryzuje się koncepcja T. P traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych?
оқуды бастаңыз
T.P. jest częścią nauk psychologicznych, medycznych.
Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych rozróżnia genezę poznania (skąd się bierze? jak funkcjonuje?) i jego wartości (prawdziwości)?
оқуды бастаңыз
Nie, nie dokonuje rozróżnienia.
Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych, pyta o prawomocność poznania?
оқуды бастаңыз
Nie, ta koncepcja T.P. jest zależna od poznania które bada, co jest problemem w świecie naukowym.
Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. uprawianej metodą dedukcyjną?
оқуды бастаңыз
wg tej koncepcji teorię poznania winno się uprawiać metodą dedukcyjną, na wzór nauk formalnych. Wychodząc od niesprzecznego
układu aksjomatów postępując wg odpowiednich reguł myślenia dochodzi się do wniosków. Wnioski te odnoszą się do poznania.
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną?
оқуды бастаңыз
Uwzględnia tylko formalne związki między zdaniami teorii.
Dlaczego uwzględnianie tylko formalnych związków w koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną jest problematyczna?
оқуды бастаңыз
W poznaniu, które powinna analizować teoria poznania, w grę wchodzą także intuicje pozaaksjomatyczne, stąd nie można ograniczyć teorii systemu tylko do związków formalnych.
. Innymi słowy system dedukcyjny, którym miałaby być t.p. nie obejmowałby każdego rodzaju poznania a jedynie to, które jest podobne do poznania np. matematycznego.
Czym jest metoda dedukcyjna?
оқуды бастаңыз
Wychodząc od niesprzecznego układu aksjomatów postępując wg odpowiednich reguł myślenia dochodzi się do wniosków. Wnioski te odnoszą się do poznania.
Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej?
оқуды бастаңыз
. Zawęża zagadnienia t. p. do problematyki związków wyrażeń językowych: nazw, zdań.
Badając język badamy samo poznanie.
Czy koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej zakłada, że strukturze poznania odpowiada struktura języka?
оқуды бастаңыз
Tak, stąd badając język badamy samo poznanie.
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej?
оқуды бастаңыз
Nie można jednak przyjąć tak wąskiego rozumienia teorii poznania. Błędne wydaje się założenie, że nie ma dość wyraźnej różnicy między rezultatem poznania a językiem, czyli środkiem komunikowania efektów poznania.
Czy całe ludzkie poznanie można opisać lingwistycznie, tj. słowami?
оқуды бастаңыз
Nie. Skrypt podaje przykład mistyków mających problem z opisem przeżyć.
Czym charakteryzyje się koncepcja T.P. traktującą ją jako metafizykę poznania?
оқуды бастаңыз
I. Traktuje poznanie jako byt szczególnego rodzaju, ale... II... rzeczywistość (wg koncepcji) składa się z bytów różnego rodzaju, więc poznanie jest kolejnym bytem. III. Metafizyka poznania jest częścią metafizyki człowieka.
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. traktującą T.P. jako metafizykę poznania?
оқуды бастаңыз
Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania. Ta koncepcja nie jest w stanie usprawiedliwić słuszoności swoich twierdzeń. Ta koncepcja popełnia błąd PETITIO PRINCIPII.
Czym jest błąd PETITIO PRINCIPII?
оқуды бастаңыз
Jest to błąd logiczny polegający na przyjęciu za przesłankę tego, co będzie dopiero potem wywnioskowane lub tego, co jest niewystarczająco obecnie uzasadnione.
W jaki sposób koncepcja T.P. polegająca na uznawaniu ją za metafizykę poznania popełnia błąd PETITIO PRINCIPII?
оқуды бастаңыз
Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania, bazuje na niepotwierdzonych aksjomatach.
Innymi słowy, bada coś wg własnych kryteriów, których nie jest już w stanie ocenić jako metafizyka, bo nie ma możliwości ich ocenienia.
Czym charakteryzuje się piąta koncepcja T.P., która traktuje poznanie jako informatora?
оқуды бастаңыз
I. Jedynym założeniem (aksjomatem) jest to, że poznanie istnieje i ma miejsce.II. Nie ma znaczenia czy istnieje obiektywny przedmiot poznania. III. Nie ma znaczenia czy poznanie jest prawdziwe.
IV. Nie wychodzi poza poznanie, bazuje na tym co dzieje się w poznaniu. V. T.P. jest metanauka, tj. bada poznanie, czyli jakas wiedze.VI. Jest to nauka o prawdziwosci ludzkiego poznania. VII. Po dojsciu do pewnych wnioskow ocenia ich prawomocnosc.
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś jest zależna od obiektywności istnienia przedmiotu poznania?
оқуды бастаңыз
Nie
Czym jest system dedukcyjny?
оқуды бастаңыз
to taki system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu, zwane aksjomatami oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora, sama ocenia prawomocność swoich wniosków? o czymś
оқуды бастаңыз
Tak
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania bada również jej wytwory?
оқуды бастаңыз
Tak
Co bada piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania?
оқуды бастаңыз
Wytwory poznania
Jakiego błędu trzeba się ustrzec w metodzie T.P.?
оқуды бастаңыз
Zadania pytania z niemądrym założeniem.
Dlaczego Troszczkub Jaszczyński jest gupi a guupiii?
Jakie muszą być pytania w metodzie T.P., aby były sensowne?
оқуды бастаңыз
I. Poprawnie sformułowane, II. prawdziwe, III. odpowiednio uzasadnione, IV. trafne (posiadające prawdziwe założenia), V. zasadne (posiada przynajmniej dwie sensowne odpowiedzi).
Dzieki jakim trzem założeniom T.P. ma sens jako nauka?
оқуды бастаңыз
(1) istnienie poznania, (2) istnienie poznania poznania, (3) istnienie podmiotu poznającego.
Czy dla ogólnie rozumianej T.P. na wstępie ważne jest obiektywne istnienie przedmiotu poznania?
оқуды бастаңыз
Nie, to dopiero ma być dowiedzione.
Jakie jest 8 elementów problematyki T.P.?
оқуды бастаңыз
I. Wybór przedmiotu t.p., celu t.p., punktu wyjścia dla t.p., jakie są źródła poznania (zmysły, rozum), granice poznania (czego nie jesteśmy w stanie poznać), podmiot poznania, rola znaków w poznaniu, kryteria prawdziwości poznania.
Czy smażenie kurczaków jest przedmiotem T.P.?
оқуды бастаңыз
Nie, ale już nasze postrzeganie smażenia kurczaków tak.
Jak nazywa się inaczej teoria bytu?
оқуды бастаңыз
Metafizyka
Jak nazywa się inaczej metafizyka?
оқуды бастаңыз
Teoria bytu
Jak nazywa się przerośnięty lew?
оқуды бастаңыз
Przelew
Co bada teoria bytu?
оқуды бастаңыз
Bada byt jako byt, czyli to, co istnieje.
Co jest celem metafizyki?
оқуды бастаңыз
Znalezienie ostatecznych racji (przyczyn) istnienia bytu, celem uchwycenia elementów, bez których byt nie byłby bytem.
Co jest przedmiotem metafizyki?
оқуды бастаңыз
Wszystko, co istnieje.
Jakimi pojęciami operuje metafizyka?
оқуды бастаңыз
Transcendentalno-analogicznymi
Co oznacza transcendentalno-analogiczny sposób ujmowania przedmiotu przez metafizykę?
оқуды бастаңыз
To znaczy że przedmiotem metafizyki jest wszystko, co istnieje (transcendentalność), a to wszystko co istnieje, przez fakt istnienia jest nieznacznie do siebie podobne (analogiczność).
Która nauka jest najważniejszą w tomiźmie?
оқуды бастаңыз
Metafizyka, ponieważ dotyczy wszelkiego bytu.
Na jakie dwa aspekty w tomiźmie dzieli się metafizykę?
оқуды бастаңыз
. Wyróżnia więc aspekt esencjalny (istota) i egzystencjalny (istnienie) każdego bytu.
Ale pomija się podział na aspekt ilościowy i jakościowy.
Czym jest język w tomistycznej koncepcji filozofii?
оқуды бастаңыз
Jest odbiciem poznawanej rzeczywistości
Co to znaczy że poznanie metafizyczne w tomistycznej koncepcji metafizyki jest ogólne?
оқуды бастаңыз
Tzn. że dotyczy każdego bytu.
Tylko wtedy jesteśmy w stanie znaleźć ostateczne i konieczne warunki istnienia bytu jako takiego. Nie jest to zatem podanie jakiś bliższych warunków bytu, ale właśnie ostatecznych.
Metafizyka szuka ****** każdego bytu. <--- uzupełnij gwiazdki
оқуды бастаңыз
istoty
Jakie musi być poznanie w tomistycznej koncepcji metafizyki?
оқуды бастаңыз
Uzasadnione
Jakimi sposobami metafizyka w koncepcji tomistycznej chce uniknąć dogmatyzmu?
оқуды бастаңыз
stara się wyjść od neutralnego punktu, tak aby nie zakładać już czegoś wcześniej.
wcześniej. W ten sposób metafizyka stara się uniknąć dogmatyzmu. Tym neutralnym punktem wyjścia jest doświadczenie bytu, a konkretniej sąd egzystencjalny: „lampa istnieje”. Jest w nim dane to, że jakaś treść jest.
Czy problematyka fizyczna jest taka sama dla każdej koncepcji metafizyki?
оқуды бастаңыз
Nie, istnieją jednak pewne problemy wspólne dla wielu metafizyk.
Jakie są problemy metafizyki?
оқуды бастаңыз
I. Pojęcie bytu II. Byt jest racjonalny czy irracjonalny? III. Jak istnieje byt?
IV. Świat jest monistyczny czy pluralistyczny? V. Istnieje tylko materializm? VI. Czy istnieje byt pierwotny? VII. Jaką naturę ma Bóg?
Czym jest pierwszy problem metafizyki, a mianowicie pojęcie bytu?
оқуды бастаңыз
/ Jak dochodzimy do pojęcia bytu? Czy na drodze abstrakcji, czy separacji? Czy tak utworzone pojęcie bytu jest jednoznaczne, wieloznaczne czy analogiczne?
Czym jest drugi problem metafizyki, a mianowicie "byt jest racjonalny czy irracjonalny?
оқуды бастаңыз
I. Czy podlega zasadom tożsamości? II. Niesprzeczności? III. Racji dostatecznej
Na czym polega trzeci problem metafizyki, a mianowicie "jak istnieje byt"?
оқуды бастаңыз
Czy mamy do czynienia z realizmem czy idealizmem metafizycznym, tzn. jak istnieje byt? Jest on w świecie idei (Platon), czy też rzecz dana w doświadczeniu jest realnym bytem (Arystoteles)?
Na czym polega czwarty problem metafizyki, a mianowicie "świat jest monistyczny czy pluralistyczny"?
оқуды бастаңыз
Czy świat jest pluralistyczny (wielość bytów), czy monistyczny (istnieje tylko jeden byt)?
Na czym polega piąty problem metafizyki, a mianowicie "czy istnieje tylko materializm"?
оқуды бастаңыз
Czy wszystko, co istnieje ma naturę czysto materialną, czy też istnieje jakiś pierwiastek niematerialny w świecie?
Na czym polega szósty problem metafizyki, a mianowicie "Czy istnieje byt pierwotny"?
оқуды бастаңыз
Czy istnieje byt pierwotny? Tu mamy do czynienia z teizmem (Bóg jest różny od świata), panteizmem (świat i Bóg to to samo), ateizmem (nie ma Boga).
Na czym polega siódmy problem metafizyki, a mianowicie "jaką naturę ma Bóg"?
оқуды бастаңыз
Na znalezieniu odpowiedzi na pytanie "jaką naturę ma Bóg"?
Jak inaczej nazywana jest kosmologia?
оқуды бастаңыз
Filozofią przyrody
Jak inaczej nazywana jest filozofia przyrody?
оқуды бастаңыз
Kosmologią
Na czym polega filozofia przyrody?
оқуды бастаңыз
Jest to filozofia bytu cielesnego lub inaczej, bytu podlegającego ruchowi.
Jakie są cztery koncepcje filozofii przyrody?
оқуды бастаңыз
F.P. jako synsteza wyników nauk szczegółowych.II. F.P. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. III. Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego szczegóły.
IV. Bada byt materialny jako szczególną kategorię bytu.
Czym charakteryzuje się pierwsza koncepcja T.P. traktująca ją jako syntezę wyników nauk szczegółowych?
оқуды бастаңыз
Jest to ogólny pogląd na przyrodę, jej strukturę i prawidłowości. Jednak, aby uprawiać f.p. w ten sposób trzeba przekroczyć 12 epistemologię nauk szczegółowych, więc można mówić o jakiejś niekonsekwencji w takim pojęciu f.p.
Czym charakteryzuje się druga koncepcja F.P.? (patrz dół)
II. F.P. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych.
оқуды бастаңыз
F.p. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. Lecz w tym wypadku jest tylko metanauką i nie jest f.p.
Czym charakteryzuje się trzecia koncepcja F.P.?
оқуды бастаңыз
Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego istotę, strukturę, sposób istnienia, przyczyny. W tym wypadku jest to metafizyka szczegółowa.
Czym charakteryzuje się czwarta koncepcja F.P.?
оқуды бастаңыз
Bada byt materialny, jako szczególną kategorię bytu, od strony jego struktury, uwarunkowań i kategorii bytowych. Tutaj f.p. jest względnie samodzielną nauką.
Czym jest metoda aksjomatyczna?
оқуды бастаңыз
rozumowanie wywodzące twierdzenia ze zbioru aksjomatów.
Co bada syntaktyka, semantyka i pragmatyka?
оқуды бастаңыз
Syntaktyka = wyrażenia językowe Semantyka = wyrażenia a przedmioty Pragmatyka: wyrażenia a użytkownicy
Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom tożsamości"?
оқуды бастаңыз
To pytanie oznacza: "czy byt jest tym, czym jest?"
Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom niesprzeczności?"
оқуды бастаңыз
"Czy byt nie jest sprzeczny w sobie?"
Co oznacza pytanie "czy byt podlega racji ostatecznej"?
оқуды бастаңыз
"Czy można podać jego przyczynę?"
Co pozwala wyodrębnić kosmologię od metafizyki?
оқуды бастаңыз
Należy uwzględnić wyniki nauk szczegółowych w kosmologii
Co jest przedmiotem kosmologii?
оқуды бастаңыз
Przedmiotem F.P. jest świat jako całość.
Czy można uważać kosmologię za część metafizyki?
оқуды бастаңыз
Tak
Czym jest metafizyka ciał, układów ciał, wszechświata?
оқуды бастаңыз
Kosmologią/F.P.
Jakie elementy są problematyką F.P./kosmologii?
оқуды бастаңыз
Czy bytów jest wiele, czy jeden? Jaka jest struktura bytu materialnego? Czy ciała mają tylko charakter ilościowy, czy także jakościowy?
Jak istnieje czas? Zasada jednostkowienia ciał tego samego gatunku. Determinizm. Kauzalizm. Finalizm Czy świat jest bytem czy zbiorem bytów? Jak powstał świat?
Jakie pytanie zadaje determinizm w problematyce kosmologii?
оқуды бастаңыз
Czy istnieje wolna wola?
Jakie pytanie zadaje kauzalizm w kosmologii?
оқуды бастаңыз
Czy istnieją przyczyny w świecie?
Co to znaczy, że w metafizyce tomistycznej nie chodzi o zagadnienie językowe, tylko przedmiotowe?
оқуды бастаңыз
. To znaczy, że metafizyka zajmuje się rzeczami, które istnieją obiektywnie, czyli niezależnie od poznającego podmiotu.
Co jest neutralnym punktem wyjścia w metafizyce tomistycznej?
оқуды бастаңыз
Doświadczenie bytu, a konkretniej sąd egzystencjalny: „lampa istnieje”. Jest w nim dane to, że jakaś treść jest.
Czym charakteryzuje się filozofia człowieka?
оқуды бастаңыз
Jest to dział metafizyki zajmujący się człowiekiem jako bytem szczególnego bytu.
Co wchodzi w skład filozofii człowieka?
оқуды бастаңыз
Filozofia prawa, religii, społeczeństwa, kultury. Zahacza też etyka i estetyka.
W jaki sposób antropologia filozoficzna ujmuje człowieka?
оқуды бастаңыз
Ze strony jak najbardziej ogólnej, uniwersalnej i całościowej, w przeciwieństwie do np. psychologii czy teologii, które ujmują człowieka szczegółowo.
Od kogo wg skryptu zaczęło się zainteresowanie człowiekiem w historii dziejów?
оқуды бастаңыз
Od Mikołaja z Kuzy
Po kim wg skryptu nadszedł renesans z antropocentryzmem?
оқуды бастаңыз
Po Mikołaju z Kuzy
Kto (4 osoby) zajmował się człowiekiem od strony kulturowej, moralności i introspekcji, a nie bytowej (jak to wcześniej miało miejsce) i zaczpoczątkował nowe prądy myślowe, tj. antropocentryzm?
Kto jest na zdjęciu?
оқуды бастаңыз
B. Pascal, F. Bacon, F. Rochefouceuld, M. de Montaigne
Blaise Pascal
Od jakiej strony myśliciele tacy jak jak M. de Montaigne, F. Rochefouceuld, B. Pascal, F. Bacon zajmowali się człowiekim?
оқуды бастаңыз
Od strony moralności i ntrospekcji.
Jakich dwóch ludzi zajmowało się człowiekiem analizojąc go od strony poznania?
Na zdjęciu
оқуды бастаңыз
Descardes (Kartezjusz) i Locke
Locke
Kto powiedział, że człowiek to res cogitans?
оқуды бастаңыз
Descardes
Co to znaczy res cogitans?
оқуды бастаңыз
Rzecz myśląca
Co to znaczy res extensa?
оқуды бастаңыз
Rzecz rozciagła
Kim byli Fichte, Schellingi Hegel?
Kto jest na zdjęciu?
оқуды бастаңыз
Byli idealistami niemieckimi
Hegel
Jak idealiści niemieccy, tacy jak Fichte, Schelling i Hegel, traktowali człowieka?
оқуды бастаңыз
Jako absolutny rozum
Jakich mamy przedstawicieli filozofii egzystencjalnej?
оқуды бастаңыз
Kierkegaard, Jaspers, Nietzsche, Bergson, Camus, Sartre, Heidegger, Marcel
Nietzsche
Która filozofia interesowała się pojedyńczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej?
оқуды бастаңыз
Filozofia egzystencjalna
Kierkegaard
Czym interesuje się filozofia egzystencjalna?
оқуды бастаңыз
Pojedynczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej.
Jaki jest cel filozofii egzystencjalnej?
оқуды бастаңыз
Wskazanie na czym ma polegać byt autentyczny. Tę autentyczną egzystencję osiąga się poprzez odpowiednie nastawienie świadomości.
Kto jest twórcą antropologii filozoficznej?
оқуды бастаңыз
Scheler
Co wg Schelera bada antropologia filozoficzna?
оқуды бастаңыз
Bada ontyczną naturę człowieka
Czego wg Schelera nie robi filozofia antropologiczna?
оқуды бастаңыз
. Wg niego nauka ta ani nie syntetyzuje wyników nauk szczegółowych, ani ich filozoficznie nie interpretuje.
Antropologia jest dziedziną jakiej filozofii?
оқуды бастаңыз
Filozofii bytu.
Skoro człowiek jest jednym z bytów, to antropologia jest częścią...
оқуды бастаңыз
Metafizyki
Z jakimi trzema naukami filozoficznymi powiązana jest antropologia?
оқуды бастаңыз
Z etyką, kosmologią i teodyceą.
Dlaczego nauki szczegółowe nie nadają się do orzekania na ich podstawie o całościowym obrazie człowieka?
оқуды бастаңыз
Ponieważ każda nauka szczegółowa bada pewien aspekt człowieka, którego ekstrapolacja powodowałaby wąskie myślenie i nie dotarłoby się do natury całego bytu, tylko jego części.
Jaki problem miałaby antropologia filozoficzna, która byłaby tylko sumą wyników nauk szczegółowych o człowieku?
оқуды бастаңыз
Wtedy nie byłaby niczym innym jak sumą wyników nauk, która by poza te wyniki istotnie nie wykraczała. Przyjmuje się niemożność takie podejścia do antropologii filozoficznej.
Dodatkowo taka antropologia filozoficzna nie mogłaby tłumaczyć już wcześniej wytłumaczonych wyników tych nauk wg własnej metody.
Czym jest antropologia filozoficzna wg tomizmu?
оқуды бастаңыз
, to dziedzina wiedzy filozoficznej starająca się badać człowieka w aspekcie bytowości oraz wskazująca na ostateczne dla niego racje w jego ontycznej strukturze.
Ontyczny - bytowy, odnoszący się do bytu, w jakiś sposób związany z bytem.
Jakie są główne problemy antropologii filozoficznej? (poroblematyka)
оқуды бастаңыз
Zajmuje się głównymi elementami struktury ludzkiej: I. Świadomość II. Samowiedza (dotarcie do własnego ja - introspekcja). III. Wolność człowieka (czy jest wolny? na czym ta wolność ma polegać?) IV. Czy człowiek jest tylko materialny? Czy ma duszę?
Introspekcja (łac. introspectio czyli wglądanie do wnętrza) - w psych. - obserwacja oraz analiza własnych subiektywnych stanów psychicznych, myśli i przemyśleń

Пікір қалдыру үшін жүйеге кіру керек.