Łacińska terminologia prawnicza

 0    272 Fiche    antekczemplik
басу ойын өзіңді тексер
 
сұрақ жауап
Prawo
оқуды бастаңыз
Ius
Sprawiedliwośc
оқуды бастаңыз
iustitia
Prawo Natury
оқуды бастаңыз
Ius Naturale
Prawo Stanowione
оқуды бастаңыз
Ius Positivum
Prawo Cywilne
оқуды бастаңыз
jus civile
Prawo Narodów
оқуды бастаңыз
Iure gentium
Prawo Powszechne
оқуды бастаңыз
Ius Commune
Prawo Wyjątkowe
оқуды бастаңыз
Ius Singulare
Prawo Ziemii
оқуды бастаңыз
Ius Soli
Prawo Krwi
оқуды бастаңыз
Ius Sanguinis
Prawo Publiczne
оқуды бастаңыз
Ius Publicum
Prawo Prywatne
оқуды бастаңыз
Ius Privatum
Prawo względem osoby
оқуды бастаңыз
Ius in Personam
Prawo względem rzeczy
оқуды бастаңыз
Ius ad Rem
Prawo bezwzględnie obowiązujące
оқуды бастаңыз
Ius Cogens
Prawo względnie obowiazujące.
оқуды бастаңыз
Ius Dispositivum
Prawo Ogólne
оқуды бастаңыз
Ius Generale
Prawo Szczegółowe
оқуды бастаңыз
Ius Speciale
Prawo do dysponowania
оқуды бастаңыз
Ius Disponendi
Prawo do posiadania
оқуды бастаңыз
Ius Possiniendi
Prawo do używania
оқуды бастаңыз
Ius Freundi
Prawo do nabywania
оқуды бастаңыз
Ius Acquisitum
Prawo do odwołania do sądu
оқуды бастаңыз
Ius Apellationis
Prawo do wniesienia zaskarżenia w procesie cywilnym
оқуды бастаңыз
Ius Avocandi
Prawo do wniesienia zaskarżenia w procesie karnym
оқуды бастаңыз
Ius Provocationis
Prawo do podjęcia działań prewencyjnych
оқуды бастаңыз
Ius Cavendi
Prawo do karania
оқуды бастаңыз
Ius Coercendi
Prawo do wykonywania kary śmierci
оқуды бастаңыз
Ius Gladii
W prawie cywilnym każda definicja jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, aby nie można było jej podważyć
оқуды бастаңыз
Omnis definito in iure civili periculosa est, parum est enim, ut non subverti posset
Prawo jest sztuką stanowienia tego co dobre i słuszne
оқуды бастаңыз
Ius est ars boni et aequi
Prawo i podstęp nie mogą współżyć
оқуды бастаңыз
Ius et fraus numquom cohabitant
Najwyższe prawo najwyższą niesprawiedliwością
оқуды бастаңыз
Summum ius, summa iniuria
Regułą jest to, co opowiada o czymś w sposób skrócony. Prawo nie wynika z reguły, ale reguła wynika z prawa, które istnieje. Przy pomocy reguły krótko prezentujemy jakieś rozwiązanie
оқуды бастаңыз
Regula est quae rem, quae est breviter enarrat. Non ex regula ius sumatur, sed ex iure, quod est, regula fiat. Per regulam igitur brevis rerum narratio traditur.
Sprawiedliwość jest stałą i trwałą wolą oddania każdemu, co mu się należy
оқуды бастаңыз
Iustitia ens constans et perpetua voluntas ius sum cuique tribuendi
Nakazy prawa to: żyć uczciwie, nie wyrządzać szkody innemu, oddać każdemu co jego
оқуды бастаңыз
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere
Nie powinniśmy źle używać naszego prawa
оқуды бастаңыз
Male iure nostro uti non debemus
Nie wszystko co dozwolone jest uczciwe
оқуды бастаңыз
Non omne quod licet, honestum est
Nieznajomość prawa szkodzi
оқуды бастаңыз
Ignorantia iuris nocet
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych, nie przyszło przychodzić z pomocą głupim
оқуды бастаңыз
Ius civile vigilantibus scriptum est, nec stulis solere succuri
Prawem publicznym jest to, które ma na względzie dobro państwa rzymskiego, prywatnym - które ma na względzie dobro jednostek
оқуды бастаңыз
Publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat, privatorum quod ad singulorum utilitatem
Prawo publiczne nie może zostać zmienione przez prywatną umowę
оқуды бастаңыз
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
Porozumienie prywatne nie uchyla prawa publicznego
оқуды бастаңыз
Privatorum conventio Iuri publico non derogat
Prawo niedoskonałe
оқуды бастаңыз
lex imperfecta
prawo mniej niz doskonałe
оқуды бастаңыз
LEX MINUS QUAM PERFECTA
prawo doskonałe
оқуды бастаңыз
LEX PERFECTA
prawo wiecej niz doskonałe
оқуды бастаңыз
LEX PLUS QUAM PERFECTA
porządek prawny ze względu na zamieszkanie
оқуды бастаңыз
LEX DOMICILII
porzadek prawny ze wzgledu na obywatelstwo
оқуды бастаңыз
LEX PATRIAE
porządek prawny ze względu na siedzibe sądu
оқуды бастаңыз
LEX FORI
porządek prawny ze względu na miejsce dokonania aktu prawnego
оқуды бастаңыз
LEX LOCI ACTUS
porządek prawny ze względu na dokonanie uroczystego aktu prawnego
оқуды бастаңыз
LEX LOCI CELEBRATIONIS
porządek prawny ze względu na miejsce zawarcia umowy
оқуды бастаңыз
LEX LOCI CONTRACTUS
porządek prawny ze względu na miejsce położenia rzeczy
оқуды бастаңыз
LEX REI SITAE
twarde prawo, ale prawo
оқуды бастаңыз
DURA LEX, SED LEX
prawo niesprawiedliwe nie jest prawem
оқуды бастаңыз
LEX INIUSTA NON EST LEX
Jeśli znika uzasadnienie ustawy znika tez ustawa
оқуды бастаңыз
CESSANTE RATIONE LEGIS, CESSAT IPSA LEX
Ustawa późniejsza uchyla wcześniejsza
оқуды бастаңыз
LEX POSTERIOR DEROGAT PRIORI
Późniejsze prawo ogólne nie uchyla wcześniejszego szczegółowego
оқуды бастаңыз
LEX POSTERIOR GENERALIS NON DEROGAT LEGI PRIORI SPECIALI
Prawo szczegółowe uchyla prawo ogólne
оқуды бастаңыз
LEX SPECIALIS DEROGAT LEGI GENERALI
Prawo wyższego rzędu uchyla prawo niższego
оқуды бастаңыз
LEX SUPERIOR DEROGAT LEGI INFERIORI
Prawo nie działa wstecz
оқуды бастаңыз
LEX RETRO NON AGIT
Milczą ustawy wobec oręża
оқуды бастаңыз
SILENT LEGES INTER ARMA
Nie ma kary bez ustawy
оқуды бастаңыз
NULLA POENA SINE LEGE
Nie ma przestępstwa bez ustawy
оқуды бастаңыз
NULLUM CRIMEN SINE LEGE
Nie ma przestępstwa bez kary
оқуды бастаңыз
NULLUM CRIMEN SINE POENA
Ustawy wtedy są właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
оқуды бастаңыз
BEIGNIUS LEGES INTERPRETENDAE SUNT, QUO VOLUNTAS EARUM CONSERVETEUR -
Znawstwo ustawy nie polega na przyswojeniu sobie jej słów ale treści i mocy prawnej
оқуды бастаңыз
SCIRE LEGES NON HOC EST VERBA EARUM TENERE, SED VIM AC POTESTATEM
W ustawach bardziej podoba się prostota jak trudność
оқуды бастаңыз
IN LEGIBUS MAGIS SIMPLICITAS QUAM DIFFICULTAS PLACET
Zwyczaj jest najlepszym sposobem interpretowania ustawy
оқуды бастаңыз
CONSUETUDO EST OPTIMA LEGUM INTERPRES
Tam, gdzie prawo nie rozróżnia, nie powinniśmy rozróżnienia wprowadzać
оқуды бастаңыз
UBI LEX NON DISTINGUIT, NEC NOS DISTINGUERE DEBEMUS
Jest godziwe
оқуды бастаңыз
FAS EST
Przeciw prawu boskiemu
оқуды бастаңыз
CONTRA IUS FASQUE
wszelkimi dozwolonymi i niedozwolonymi środkami
оқуды бастаңыз
PER FAS ET NEFAS
argument z większego na mniejsze
оқуды бастаңыз
ARGUMENTUM A MAIORI AD MINUS
argument z mniejszego na większe
оқуды бастаңыз
ARGUMENTUM A MINORI AD MAIUS
argument z przeciwieństwa
оқуды бастаңыз
ARGUMENTUM A CONTRARIO
argument z podobieństwa
оқуды бастаңыз
ARGUMENTUM A SIMILI
argument z analogii
оқуды бастаңыз
ARGUMENTUM PER ANALOGIA
argument z milczenia
оқуды бастаңыз
ARGUMENTUM EX SILENTIO
Prawo dotyczące osób
оқуды бастаңыз
IUS QUOD AD PERSONAS PERTINET
Małżeństwo
оқуды бастаңыз
MATRIMONIUM
żona
оқуды бастаңыз
CONIUX / MARITA / UXOR
mąż
оқуды бастаңыз
CONIUX / MARITUS / VIR
małżeństwo zgodne z prawem, skuteczne
оқуды бастаңыз
MATRIMONIUM LEGITIMUM
małżeństwo domniemane, nieważne
оқуды бастаңыз
MATRIMONIUM PUTATIVUM
rodzice
оқуды бастаңыз
PARENTES / GENITORES
wstępni
оқуды бастаңыз
ASCENDENTES
zstępni
оқуды бастаңыз
DESCENDENTES
krewny ze wspólnym przodkiem (krewny poprzez krew)
оқуды бастаңыз
COGNATUS
powinowaty
оқуды бастаңыз
AFFINIS
męski zwierzchnik rodziny
оқуды бастаңыз
PATER FAMILIAS
wszelkie prawo jest ustanowione z uwagi na człowieka
оқуды бастаңыз
HOMINUM CAUSA OMNE IUS CONSTITUTUM SIT
prawem natury jest to czego matka natura nauczyła wszelkie stworzenia
оқуды бастаңыз
IUS NATURALE ES QUOD NATURA OMNIA ANIMALIA DOCUIT
matka zawsze jest pewna
оқуды бастаңыз
MATER SEMPER CERTA EST
ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
оқуды бастаңыз
PATER EST QUAM NUPITAE DEMONSTRAT
dobro
оқуды бастаңыз
BONA/BONUM
rzeczy materialne i niematerialne
оқуды бастаңыз
RES CORPORALES ET INCORORALES
władztwo
оқуды бастаңыз
DOMINUM/PROPRIETAS
prawo na rzeczy cudzej
оқуды бастаңыз
IURA IN RE ALIENA
powództwo o charakterze rzeczowym
оқуды бастаңыз
ACTIO IN REM
skarga wydobywcza (wystąpienie o zwrot rzeczy) – z każdego powodu, z każdej przy
оқуды бастаңыз
REI VINDICATIO
skarga negatoryjna
оқуды бастаңыз
ACTIO NEGATORIA
nikt nie może przenieść an drugiego więcej praw niż sam posiada
оқуды бастаңыз
NEMO PLUS IURIS AD ALIUM TRANSFERRE POTEST, QUAM IPSE HABET
to co na powierzchni, przypada gruntowi
оқуды бастаңыз
SUPERFICIES SOLO CEDIT
służebność nie może polegać na działaniu
оқуды бастаңыз
SERVITUS IN FACIENDO CONSISTERE NEQUIT
służebności używa się w sposób oględny
оқуды бастаңыз
SERVITUTIBUS CIVILITER UTENDUM EST
nie może być służebności na służebności
оқуды бастаңыз
SERVITUS SERVITUTIS ESSE NON POTEST
nie może być służebności na rzeczy własnej
оқуды бастаңыз
NEMINI RES SUA SERVIT
zobowiązanie
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO
zobowiązanie powstałe na podstawie ustawy
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO EX LEGE
zobowiązanie powstałe na podstawie umowy
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO EX CONTRACTU
zobowiązanie powstałe na podstawie czynu niedozwolonego
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO EX DELICTO
zobowiązanie jak gdyby z kontraktu
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO QUASI EX CONTRACTU
zobowiązanie jak gdyby z deliktu
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO QUASI ES DELICTO
zobowiązanie naturalne (bez przymusu)
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO NATURALIS
zobowiązanie cywilne (obowiązkowe)
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO CIVILIS
zobowiązanie solidarne
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO IN SOLIDUM
zobowiązanie podzielne
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO PRO RATA
przyczyna
оқуды бастаңыз
CAUSA
przyczyna skierowana na nabycie
оқуды бастаңыз
CAUSA OBLIGANDI VEL ACQUIRENDI
podstawa spełnienia zobowiązania
оқуды бастаңыз
CAUSA SOLVENDI
podstawa darowizny
оқуды бастаңыз
CAUSA DONANDI
wierzyciel/dłużnik
оқуды бастаңыз
CREDITOR / DEBITOR
zobowiązanie jest węzłem prawnym
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO EST VINCULUM IURIS
spełnienie zobowiązania
оқуды бастаңыз
SOLUTIO
swiadczenie w miejscu wykonania
оқуды бастаңыз
DATIO IN SOLUTUM
zobowiązanie przemienne
оқуды бастаңыз
OBLIGATIO ALTERNATIVA
upoważnienie przemienne
оқуды бастаңыз
FACULTAS ALTERNATIVA
zwłoka
оқуды бастаңыз
MORA
zwłoka dłużnika
оқуды бастаңыз
MORA DEBITORIS
zwłoka wierzyciela
оқуды бастаңыз
MORA CREDITORIS
zwłoka w zakresie świadczenia
оқуды бастаңыз
MORA SOLVENDI
zwłoka w odbiorze świadczenia
оқуды бастаңыз
MORA ACCIPIENTI
wezwanie do świadczenia
оқуды бастаңыз
INTERPELLATIO
wezwanie do świadczenia
оқуды бастаңыз
MORA EX REI FIT
złodziej zawsze jest postrzegany jako będący w zwłoce
оқуды бастаңыз
FUR SEMPER MORAM FACERE VIDETUR
ryzyko
оқуды бастаңыз
PERICULUM
ryzyko w czasie zwłoki
оқуды бастаңыз
PERICULUM IN MORA
ryzyko zdarzeń losowych ponosi dłużnik
оқуды бастаңыз
PERICULUM DEBITORIS
ryzyko ponosi najemca, dzierżawca
оқуды бастаңыз
PERICULUM LOCATORIS
wina
оқуды бастаңыз
CULPA
siła wyższa
оқуды бастаңыз
VIS MAIOR
przypadek, sytuacja
оқуды бастаңыз
CASUS
przypadek nieprzewidziany/zdarzenie przypadkowe
оқуды бастаңыз
CASUS FORTUNIS
przypadek mieszany (połączenie dwóch sytuacji: niestaranności dłużnika oraz zdar
оқуды бастаңыз
CASUS MIXTUS
zamiar
оқуды бастаңыз
DOLUS
zamiar bezpośredni
оқуды бастаңыз
DOLUS DIRECTUS
zamiar o szczególnym zabarwieniu. Wyst. przy przestępstwach kierunkowych. Wymaga
оқуды бастаңыз
DOLUS DIRECTUS COLORATUS
zamiar ewentualny
оқуды бастаңыз
DOLUS EVENTUALIS
zamiar zaplanowany
оқуды бастаңыз
DOLUS PREMEDITATUR
zamiar bezpośredni nagły, bez zastanowienia
оқуды бастаңыз
DOLUS DIRECTUS REPENTINUS
zamiar nastepczy
оқуды бастаңыз
DOLUS SUBSEQUENS
niestarannośc/niedbalstwo
оқуды бастаңыз
CULPA NEGLEGENTIA
grube niedbalstwo
оқуды бастаңыз
CULPA LATA
lżejsze niedbalstwo
оқуды бастаңыз
CULPA LEVIS
zaniedbanie staranności, takiej jaką się przykłada we włanych sprawach
оқуды бастаңыз
CULPA LEVIS IN CONCRETO
zaniedbanie wzorcowej staranności
оқуды бастаңыз
CULPA LEVIS IN ABSTRACTO
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
оқуды бастаңыз
CULPA IN CONTRAHENDO
niedbalstwo w nadzorze
оқуды бастаңыз
CULPA IN CUSTODIENDO
niedbalstwo w wyborze
оқуды бастаңыз
CULPA IN ELIGENDO
chcącemu nie dzieje się krzywda
оқуды бастаңыз
VOLENTI NON FIT INIURIA
właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego, powodującego uszkodzeni
оқуды бастаңыз
CASUS SENTIT DOMINUS
nikt nie jest zobowiązany do świadczeń z powodu losowego zdarzenia
оқуды бастаңыз
CASUS A NULLO PRESTANTUS
umowa
оқуды бастаңыз
CONTRACTUS
elementy konieczne umowy
оқуды бастаңыз
SUBSTANTIALIA CONTRACTUS
elementy dodatkowe umowy
оқуды бастаңыз
ACCIDENTIALIA CONTACTUS
elementy obowiązujące z mocy prawa(niezawarte)
оқуды бастаңыз
NATURALIA CONTRACTUS
dobra wiara/zła wiara
оқуды бастаңыз
BONA FIDES / MALA FIDES
użyteczne nie doznaje uszczerbku przez to co wadliwe
оқуды бастаңыз
UTILE PER INUTILE NON VITIATUR
umów należy dotrzymywać
оқуды бастаңыз
PACTA SUNT SERVANDA
każde przyrzeczenie jest pojmowane jako obowiązujące w określonych warunkach
оқуды бастаңыз
REBUS SIC STANTIBUS OMNIS PROMISIO INTELLEGITUR
to, co niemożliwe nie jest zobowiązaniem
оқуды бастаңыз
IMPOSSIBILIUM NULLA OBLIGATIO EST
zatwierdzenie równa się zleceniu
оқуды бастаңыз
RATIHABITIO MANDATO COMOPARATUR
to co od początku jest wadliwe nie może być uzdrowione z upływem czasu
оқуды бастаңыз
QUOD AB INITIO VITIOSUM EST, NON POTEST TRACTU TEMPORIS CONVALESCERE
nie wolno wystepowac przeciwko temu, co wynika z wlasnych czynów
оқуды бастаңыз
VENIRE CONTRA FACTUM PROPRIUM NEMINI LICET
nikt kto powołuje się na własną niegodziwośc nie bedzie wysłuchany
оқуды бастаңыз
TURPITUDINEM SUAM ALLEGANS NEMO AUDITUR
podstępnie czyni ten, kto żąda czego co bedzie musiał zwrócić
оқуды бастаңыз
DOLO FACIT QUI PETIT QUOD REDDITURUS EST
to co oczywiste nie podlega wykładni
оқуды бастаңыз
CLARA NON SUNT INTERPRETANDA
w przypadku wątpliwości przeciw temu, kto wywołał wątpliwośc
оқуды бастаңыз
IN DUBIO CONTRA PROFERENTEM
w przypadku wątpliwości przeciwko wierzycielowi stypulacyjnemu (kt. proponował t
оқуды бастаңыз
IN AMBIGUITAS CONTRA STIPULATOREM
postanowienia umowne powodują podejrzliwośc
оқуды бастаңыз
CLAUSULAE INSOLITAE INDUCUNT SUSPICIONEM
w umowach bardziej podoba się wola stron, jak uwzględnianie słów umowy
оқуды бастаңыз
IN CONVENTIONIBUS CONTRAHENTIUM VOLUNTATEM POTIUS QUAM VERBA SPECTARI PLACUIT
w umowach w sposób milczący są zawarte elementy, wynikające z obyczajów i zwyczajów
оқуды бастаңыз
IN CONTRACTIBUS TACITE INSUNT, QUAE SUNT MORIS ET CONSUETUDUNIS
spadek
оқуды бастаңыз
HEREDITAS
dziedziczenie
оқуды бастаңыз
SUCCESSIO
zmarły
оқуды бастаңыз
DEFUNCTUS
dziedzic
оқуды бастаңыз
HERES
czynności na wypadek smierci
оқуды бастаңыз
MORTIS CAUSA
czynności za życia
оқуды бастаңыз
INTER VIVOS
dziedziczenie na podstawie testamentu
оқуды бастаңыз
EX TESTAMENTO
dziedziczenie beztestamentowe
оқуды бастаңыз
AB INTESTADO
dziedziczenie przeciwtestamentowe
оқуды бастаңыз
CONTRA TABULAS
wola spadkodawcy może być zmieniona aż do śmierci
оқуды бастаңыз
AMBULATORIA ENIM EST VOLUNTAS DEFUNCTI USQUE AD VITAE SUPREMUM EXITUM
błędna przyczyna nie szkodzi
оқуды бастаңыз
FALSA CAUSA NON NOCET
błędne oznaczenie nie szkodzi
оқуды бастаңыз
FALSA DEMONSTRATIO NON NOCET
dziecko poczęte, uważane jest za już narodzone ilekroć chodzi o jego korzyść
оқуды бастаңыз
NASCITURUS PRO IAM NATO HABETUR QUOTIENS DE COMMODIS EIUS AGITUR
więcej powiedziano, mniej napisano
оқуды бастаңыз
PLUS NUNCUPATUM, MINUS SCRIPTUM
najnowsza wola jest wiążąca
оқуды бастаңыз
NOVISSIMA VOLUNTAS SERVATUR
przychylna interpretacja testamentu
оқуды бастаңыз
FAVOR TESTAMENTI
korpus prawa cywilnego
оқуды бастаңыз
Corpus Iuris Civilis
To, co tobie nie szkodzi a drugiemu może przynieść korzyść nie jest zakazane
оқуды бастаңыз
Quod tibit non novet et alli probest non prohibetur
najstarsze znaczenie prawa
оқуды бастаңыз
fas
nadużycie nie niweczy używania = nadużycie nie jest argumentem za utratą
оқуды бастаңыз
Abusus non tollit usum= ex abusu non est argumentum ad desuetudinem
wezwanie do sądu
оқуды бастаңыз
In ius vocatio
orzeczenie
оқуды бастаңыз
Ius superius
ustawa
оқуды бастаңыз
Lex aquilia
element czynności
оқуды бастаңыз
Lex contractus
prawo boskie
оқуды бастаңыз
Lex Divina
prawo ludzkie
оқуды бастаңыз
Lex positiva seu humana
prawo patrzy w przyszłośc a nie w przeszłosc
оқуды бастаңыз
Lex prospicit, non respicit
prawo działa wstecz, gdy służy łagodzeniu
оқуды бастаңыз
Lex retro agit in mitius
sędziowie strażnikami wyborów
оқуды бастаңыз
Iudices electionis custodes
skarb państwa nie rumieni się
оқуды бастаңыз
Fiscus non erubescit
komputer jest skuteczniejszy niż liczydło
оқуды бастаңыз
Machina computatoria efficentior est quam abacus
kto ustrzeże samych strzegących
оқуды бастаңыз
Quis custodiet custodes ipsos
nie domniemywa się małżeństwa
оқуды бастаңыз
Matrimonium non praesumitur
konsensus, zamiar pozostnania w małżeństwie
оқуды бастаңыз
Consens/affectic maritalis
prawo macierzyste nie może być uchylone
оқуды бастаңыз
Materna iura non possunt aboleri
płód podąża za kobietą, która urodziła dziecko
оқуды бастаңыз
Partus sequitur ventrem
Władza ojcowska powinna polegać na trosce, nie na srogości
оқуды бастаңыз
Patria potestas in pietate debet non atrocitate consistere
domniemywa się, że świadczący działa w swoim imieniu
оқуды бастаңыз
Solvens praesumitur solvere suo nomine
uwiecznienie zobowiązania
оқуды бастаңыз
Perpetuatio obligationis
cena z upodobania
оқуды бастаңыз
Pretium affectionis
przekazany
оқуды бастаңыз
Delegatus
odbiorca
оқуды бастаңыз
Accipiens
Przekazany działa w ramach przekazującego
оқуды бастаңыз
Assignatus utitur iure autoris
szkoda może stnieć bez bezprawia
оқуды бастаңыз
Damnum sine iniuria esse potest
szkoda, której ktoś doznaje z uwagi na swoją winę, jego obciąża i nie może być przypisana komuś innemu
оқуды бастаңыз
Damnum quod quis sua culpa sentit sibi debet, non aliis imputare
porozumienie
оқуды бастаңыз
pactum
warunek
оқуды бастаңыз
conditio
warunek wywołuje skutek od momentu dokonania czynności
оқуды бастаңыз
Conditio existens ad initium negotii retrotrahitur
termin od kiedy / do kiedy
оқуды бастаңыз
Dies – a quo/ ad quem
polecenie
оқуды бастаңыз
modus
od momentu dokonania/ od momentu zaistnienia warunku
оқуды бастаңыз
Ex tunc/ Ex nunc
posiadacz w dobrej wierze nie musi płacić wartości pożytków, które zużył
оқуды бастаңыз
Bona fidei possessor fructus consumptos suos facit
dobra wiara jest domniemana
оқуды бастаңыз
Bona fides praesumitur
w testamentach uwzględniamy pełną wolę testatora
оқуды бастаңыз
In testamentis plenius voluntates testantium interpretamur
strona aktywna w procesie /powód/oskarżyciel
оқуды бастаңыз
actor
strona, przeciwko której proces się toczy/pozwany
оқуды бастаңыз
reus
nie ma sędziego bez powoda (nie prowadzi się postępowania jeśli nie została złoż
оқуды бастаңыз
Nemo iudex sine actore
skarga, która raz zostanie skonsumowana, nie może być ożywiona
оқуды бастаңыз
Actio semel extincta non reviviscit
stan rzeczy osądzonej / nie po raz drugi to samo
оқуды бастаңыз
Res iudicata / ne bis in idem
rozstrzygnięcie uznaje się za prawdziwe
оқуды бастаңыз
Res iudicata pro veritate accipitur
powód podąża za sądem pozwanego/ właściwy jest sąd pozwanego
оқуды бастаңыз
Actor sequitur forum rei
nikt nie jest zobowiązany do oskarżania samego siebie
оқуды бастаңыз
Nemo tenetur seipsum accusare
ciężar dowodu obciąża powoda= ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi a nie na tym, kto przeczy
оқуды бастаңыз
Actori incumbit onus probandi= Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
pozwany jest powodem (podniesienie przez pozwanego zarzutu czyni go powodem/pozwany w zakresie podniesionego zarzutu jest powodem)
оқуды бастаңыз
Reus excipiendo fit actor = Reus in exceptione actor est
nie powinno być dozwolone powodowi to czego nie wolno pozwanemu
оқуды бастаңыз
Non debet actori licere quod reo non permittur
niech będzie wysłuchana druga strona
оқуды бастаңыз
Audiatur et altera pars
– sędzia podejrzany/ sędzia niezdolny do orzekania w konkretnej sprawie
оқуды бастаңыз
Iudex suspectus/ Iudex inhabilis
nikt nie może być sędzią we własnej sprawie= nie może być ktoś jednocześnie powodem i sędzią
оқуды бастаңыз
Nemo est iudex in propria causa= nemo simul actor et iudex
sąd zna prawo
оқуды бастаңыз
Iura novit curia
tam gdzie prawo, tak jest ochrona prawna i środek jego realizacji
оқуды бастаңыз
Ubi ius ibi remedium
zadaniem sędziego jest stosować/wyrażać prawo a nie je tworzyć
оқуды бастаңыз
Iudicis est ius dicere, non dare
w przypadku wątpliwości na korzyść oskarżonego/ jeśli jest wątpliwość, zasądza się mniej
оқуды бастаңыз
In dubio pro reo / In dubio semper id quod minus est, debetur
sędzia nie da więcej jak sam powód wnosi/ nie ponad żądanie/oczekiwanie powoda
оқуды бастаңыз
Iudex non dedit plus, quod petens ipse requirit/ ne ultra petita
zmiana na gorsze nie jest dozwolona sędziemu w apelacji (zmiana wyroku apelacyjnego na niekorzyść odwołującego się nie jest dozwolona)
оқуды бастаңыз
Reformatio in peius iudici apellatio non licet
rozstrzygnięcie sądu
оқуды бастаңыз
Ius superius
ustawa
оқуды бастаңыз
Lex falcidia
element czynności
оқуды бастаңыз
Lex contractus
stosujemy prawo właściwe danej sprawie
оқуды бастаңыз
Lex causae
Zmienną jest wola spadkodawcy, aż do momentu, kiedy jego życie wygaśnie
оқуды бастаңыз
Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
W testamentach zmierzamy do poznania pełnej woli spadkodawcy
оқуды бастаңыз
Zmienną jest wola spadkodawcy, aż do momentu, kiedy jego życie wygaśnie
postępowanie, konflikt interesów
оқуды бастаңыз
Proces
skarga o charakterze osobistym wygasa z chwilą śmierci (nie przechodzą na spadkobiorców) / czyny rodziców nie szkodzą dzieciom
оқуды бастаңыз
Actio personalis moritur cum persona / delicta parentium liberis non nocet
Roszczenie raz wygasłe nie odżywa.
оқуды бастаңыз
Actio semel extincta non reviviscit
Prawo mocne zakończenie sprawy wyklucza co do zasady możliwość ponownego postępowania / Rzecz osądzona traktowana jest jako prawdziwa
оқуды бастаңыз
Res iudicata, ne bis in idem / res iudicata pro veritate accipitur
właściwy jest sąd miejsca zamieszkanie pozwanego
оқуды бастаңыз
Actor sequitur forum rei (forum est ubi domicilim est)
Powód nie może być zasądzony.
оқуды бастаңыз
Actor non condemnatur
Ciężar dowodu spoczywa na powodzie = C.D. spoczywa na tym kto mówi, a nie kto milczy
оқуды бастаңыз
Actori incumbit onus probandi = Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
podniesienie przez pozwanego zarzutu czyni go powodem / pozwany w zakresie podniesionego zarzutu jest powodem
оқуды бастаңыз
Reus exceptiendo fit actor = Reus in exceptione actor est
Nie powinno być zezwolone powodowi to, na co nie zgadzamy się względme pozwanego (obie strony traktowane jednakowo)
оқуды бастаңыз
Non debet actori licere, quor reo non permittur

Пікір қалдыру үшін жүйеге кіру керек.